Meslek Birliklerine Verilecek Yetki Belgesi

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ ....................................................................................................................... III

İÇİNDEKİLER ............................................................................................................. V

KISALTMALAR LİSTESİ ........................................................................................ IX

GİRİŞ ............................................................................................................................ 1

ÇALIŞMA KONUSUNUN SINIRLANDIRILMASI ................................................... 5

BİRİNCİ BÖLÜM

MESLEK BİRLİKLERİNE GENEL BAKIŞ

I. GENEL OLARAK ..................................................................................................... 7

II. MESLEK BİRLİKLERİNİN TANIMI ................................................................... 13

III. MESLEK BİRLİKLERİNİN TÜRKİYE’DEKİ TARİHİ GELİŞİMİ ................... 15

IV. MESLEK BİRLİKLERİNİN KURULMASI ....................................................... 26

A. Aynı Alanda Birden Fazla Meslek Birliği Kurulması Hakkında ..................... 29

V. MESLEK BİRLİKLERİNİN ÖNEMİ VE İŞLEVİ ................................................ 35

VI. MESLEK BİRLİKLERİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ .............................................. 40

A. Kamu Kurumu Niteliğinde Meslek Kuruluşu Açısından Değerlendirme ........ 41

B. Dernek Niteliği Açısından Değerlendirme ........................................................ 43

C. Ortaklık Niteliği Açısından Değerlendirme ...................................................... 47

1. Adi Ortaklıklar Açısından Değerlendirme ................................................... 48

2. Ticaret Ortaklıkları Açısından Değerlendirme ............................................. 49

3. Özel Kanun ile Düzenlenmiş Ortaklıklar Açısından Değerlendirme .......... 52

D. Sonuç ve Görüşümüz ........................................................................................ 53

VII. MESLEK BİRLİĞİNE ÜYELİK ......................................................................... 55

A. Üye Olma Hakkı ............................................................................................... 55

B. Üyelik Türleri Hakkında ................................................................................. 56

C. Üyelik Başvurusu ve Kabul .............................................................................. 58

D. Üyeliğin Sona Ermesi ve İlişkilerin Tasfiyesi................................................... 59

E. Üyelerin Temsili ve Hakların Takibi ................................................................. 63

İKİNCİ BÖLÜM

YETKİ BELGESİ

I. GENEL OLARAK ................................................................................................... 69

II. YETKİ BELGESİNİN TANIMI, ŞEKLİ, İŞLEVİ VE KAPSAMI ........................ 72

A. Yetki Belgesinin Tanımı ................................................................................... 72

1. Yetki Belgesinin İsimlendirilmesi Sorunu ................................................... 74

B. Yetki Belgesinin Şekli....................................................................................... 76

C. Yetki Belgesinin İşlevi ...................................................................................... 77

D. Yetki Belgesinin Kapsamı ................................................................................ 79

1. Üyelerin Eserleri ve Bağlantılı Hak Konuları Açısından Kapsamı ............. 80

a. Yetki Belgesi Verildikten Sonra Meydana Getirilen Eserler ve Bağlantılı Hak Konuları Hakkında .......................................................... 85

b. Yetki Belgesinin Kapsamının Sınırlandırılmasının Mümkün Olup Olmadığı Hakkında .................................................................................. 87

2. Mali Haklar Açısından Kapsamı .................................................................. 90

III. YETKİ BELGESİ İLE KURULAN HUKUKİ İLİŞKİNİN ÖZELLİKLERİ ....... 91

A. Rızaya Dayalı Bir Sözleşme Olması ................................................................. 91

B. İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşme Olması ..................................................... 92

C. Sürekli Edim Borcu Doğuran Bir Sözleşme Olması ......................................... 97

D. İş Görme Borcu Doğuran Bir Sözleşme Olması ............................................... 97

IV. YETKİ BELGESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ ........................................................ 99

A. Genel Olarak ..................................................................................................... 99

B. Mülga Yönetmelik’te Yetki Belgesinin Hukuki Niteliği ................................ 100

C. Yeni Yönetmelik’te Yetki Belgesinin Hukuki Niteliği ................................... 102

D. Yetki Belgesinin Hukuki Niteliği Hakkında Doktrinde Yer Alan Görüşler ... 103

1. Genel Olarak .............................................................................................. 103

2. Temsil İlişkisi Bakımından Değerlendirme ............................................... 104

3. Tam Lisans Sözleşmesi Bakımından Değerlendirme ................................. 108

4. Vekâlet Sözleşmesi Bakımından Değerlendirme ....................................... 114

5. İnançlı İşlemler Bakımından Değerlendirme ............................................ 118

6. Diğer Görüşler ............................................................................................ 123

a. Menfaatleri Koruma Sözleşmesi Bakımından Değerlendirme.............. 123

b. Basit Lisans Sözleşmesi Bakımından Değerlendirme .......................... 125

E. Sonuç ve Görüşümüz....................................................................................... 127

F. Yetki Belgesine Uygulanacak Hükümler ........................................................ 130

V. TİP YETKİ BELGESİ HAKKINDA ................................................................... 133

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

TARAFLARIN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ

I. YETKİ BELGESİ YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDA ÜYELERİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ .......................................................................................... 139

A. Yetki Belgesinin Süresine Uyma .................................................................... 139

B. Meslek Birliği Tüzüğü ve Dağıtım Yönergesine Uyma .................................. 141

C. Meslek Birliği Kesintisi ve Aidat Ödeme ....................................................... 142

D. Diğer Hak Sahiplerini Bildirmek .................................................................... 143

E. Mali Hakların 3. Kişilere Devrinin Bildirilmesi .............................................. 144

F. Takip Konusu Eser ve Bağlantılı Hak Konularını Bildirme ve Örnek Verme ............................................................................................................. 145

G. Meslek Birliği ile Kullanıcılar Arasında Gerçekleştirilecek Sözleşmelere Dair Yetki Verme ........................................................................................... 146

H. Üyelerin 3. Kişilere Kullanım İzni Verme Hakkı ........................................... 146

II. YETKİ BELGESİ YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDA MESLEK BİRLİĞİNİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ .......................................................................... 148

A. Meslek Birliğinin Hak Takip Yetkisi .............................................................. 148

B. Kullanıcılara İzin Verme Yetkisi .................................................................... 149

C. Mirasçılara Karşı Yükümlülüğü ...................................................................... 150

III. DAVA TAKİP YETKİSİ .................................................................................... 151

A. Meslek Birliklerinin Dava Takip Yetkisi ........................................................ 151

1. Yabancı Meslek Birlikleri Açısından ......................................................... 158

2. FSEK m. 68’e Dayalı Üç Katı Bedel Talepleri Açısından ......................... 160

B. Üyelerin Dava Takip Yetkisi .......................................................................... 163

1. Anayasa Mahkemesinin Kararı .................................................................. 163

2. Doktrinde Yer Alan Görüşler ..................................................................... 166

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

YETKİ BELGESİNİN FESHİ

I. GENEL OLARAK ................................................................................................. 171

A. Üyenin Bildirimi Üzerine Fesih ...................................................................... 172

B. Yetki Belgesinin Feshedilmiş Sayılma Durumu ............................................. 172

II. MEVCUT YETKİ BELGELERİNİN YENİLENMESİ VE GEÇİŞ SÜRECİNDE YAŞANABİLECEK SORUNLAR HAKKINDA .......................... 173

A. Mevcut Yetki Belgelerinin Yenilenmesi ......................................................... 173

B. Geçiş Sürecinde Yaşanabilecek Sorunlar Hakkında ....................................... 174

SONUÇ ..................................................................................................................... 175

KAYNAKÇA ............................................................................................................ 187