UYGULAMADA İSTİNAF CEZA EL KİTABI 6.BASKI

İÇİNDEKİLER

KİTABIN ÖZETİ ........................................................................................................................ 1

I. BÖLÜM

İSTİNAFIN YAPISI ve NİTELİĞİ

A) Kanun Yolu, İstinaf ve Temyiz ............................................................................................ 25

1) Nitelik Olarak Kanun Yolu İncelemesi .......................................................................... 25

2) Nitelik Olarak İstinaf ve Temyiz İncelemesi .................................................................. 27

3) İstinaf İncelemesinin Kanun Yolu Olup Olmadığı ......................................................... 30

4) İstinaf ve Temyiz İncelemelerinin Karşılaştırılması....................................................... 31

B) İstinafın Yapısı, Organları, Görevleri ve Teftişi ................................................................... 34

1) İstinafın Yapısı, Kurulması, Kaldırılması ...................................................................... 34

2) İstinafın Organları ve Görevleri ..................................................................................... 35

a) Başkanlık ve Görevleri ............................................................................................. 35

b) Cumhuriyet Başsavcılığı ve Görevleri ...................................................................... 36

b.1) Cumhuriyet Başsavcısının Görevleri ............................................................... 36

b.2) Cumhuriyet Savcısının Görevleri .................................................................... 37

c) Başkanlar Kurulu ve Görevleri ................................................................................. 37

d) Adalet Komisyonu ve Görevleri ............................................................................... 38

e) Ceza Dairesi ve Görevleri ......................................................................................... 38

e.1) Ceza Dairesinin Görevleri ................................................................................ 38

e.2) Daire Başkanının Görevleri ............................................................................. 39

e.3) Daire Üyesinin Görevleri ................................................................................. 39

f) Müdürlükler .............................................................................................................. 39

3) İstinafın Görevleri ve İstinafta İşbölümü ....................................................................... 40

a) Birden Fazla Suçta Görevli Dairenin Belirlenmesi ................................................... 40

b) İstinafta Görev ve Yetki Uyuşmazlığı ...................................................................... 41

4) İstinafın Teftişi ............................................................................................................... 42

II. BÖLÜM

İSTİNAFA BAŞVURU

A) Kanun Yoluna Gidilmesini Gerektirmeyen Hatalar ............................................................. 43

B) İlk Derece Mahkemesinin Kesin Kararları ........................................................................... 44

1) İstinaf Edilemeyen İlk Derece Mahkemesi Kararları ..................................................... 44

2) Kesin Kararın İstinaf Edilmesi ....................................................................................... 49

3) Kesin Kararda Verilmeyen Vekâlet Ücretinin İstinafı ................................................... 54

C) İstinaf Öncesi Kararların Kanun Yolu .................................................................................. 54

D) Başvuruda Genel Kural ve Re’sen İstinaf ............................................................................ 56

E) Başvuru Hakkına Sahip Olanlar ........................................................................................... 58

F) Başvuru Süresi, Yöntemi ve Tebliği ..................................................................................... 63

1) Elektronik İşlemler ......................................................................................................... 66

2) Başka Yere (Mahkemeye) İstinaf Talebi Yapmak ......................................................... 67

3) Posta Yoluyla İstinafa Başvurmak ................................................................................. 67

4) Mülhakat Yönünden İstinaf Talebi................................................................................. 68

5) Tutuklunun-Hükümlünün İstinaf Talebi ........................................................................ 68

6) Tebligat, E-Tebligat ve Süre .......................................................................................... 69

7) İstinaf İçin Süre Tutum Dilekçesi Vermek ..................................................................... 73

8) Adli Tatilde Kanun Yoluna (İstinafa) Başvurmak ......................................................... 74

9) İstinaf Başvurusunun Karşı Tarafa Tebliği .................................................................... 79

10) Tebligat Eksikliğinin İstinaf Sürecine Etkisi ................................................................ 81

G) Başvuru Yapılmasının Karara Etkisi ve Sonucu................................................................... 82

H) Başvurudan Vazgeme ve Bunun Etkisi ................................................................................ 83

I) Cumhuriyet Savcısının Başvurusu ve Vazgeçmesi ................................................................ 85

İ) Başvuruda Gerekçenin Belirtilmesi ....................................................................................... 87

J) Başvuruda Tarafın Yanılması ve Mahkemenin Yanıltması ................................................... 91

1) İstinaf Başvurusunda Tarafların Yanılması .................................................................... 91

2) İstinaf Yolunda Mahkemenin Tarafları Yanıltması ........................................................ 92

K) İstinafta Eski Hâle Getirme ve Etkisi ................................................................................... 95

L) Özellik Arzeden Bir Kısım Kararların İstinafı ...................................................................... 98

1) Bir Hükümle Verilen Birden Fazla Cezanın Kanun Yolu .............................................. 99

2) Hangi Cezanın İstinaf Edildiğinin Talepte Belirtilmesi ............................................... 105

3) Ara Kararına Karşı İstinaf (Sair Durum) ...................................................................... 105

4) HAGB’ye veya Açıklanmasına Dair Kararın Kanun Yolu .......................................... 106

5) Basit Yargılama Usulü ve Bu Usulle Verilen Kararın İstinafı ..................................... 117

6) Koruma veya Güvenlik Tedbirine Dair Kararın İstinafı ............................................... 123

7) Görevsizlik veya Yetkisizlik Kararının İstinafı ............................................................ 126

8) Birleştirme Uyuşmazlığının İstinafta Giderilmesi ........................................................ 129

9) Önödeme-Uzlaşma Nedeniyle Verilen Düşme Kararının İstinafı ................................ 129

10) Adli Para Cezasına İlişkin Kararın İstinafı ................................................................. 130

III. BÖLÜM

İSTİNAFTA İNCELEME ve KARAR TÜRLERİ

A) Dosyanın Dairelere Dağıtılması (Tevzi Edilmesi).............................................................. 133

B) İstinafta Dosya İnceleme Aşamalarının Özeti .................................................................... 134

C) İstinafta Dosya İnceleme Aşamaları ................................................................................... 136

1) İstinafta Birinci Aşama: İlk-Ön İnceleme .................................................................... 136

a) İlk-Ön İnceleme Unsurları ...................................................................................... 136

a.1) Yetki Unsuru .................................................................................................. 137

a.2) Başvuru Hakkı Unsuru ................................................................................... 139

a.3) Süre Unsuru ................................................................................................... 139

a.4) Kararın Niteliği Unsuru ................................................................................. 140

b) İlk-Ön İnceleme Zamanı ve Aşamaya Katılım ....................................................... 141

c) İlk-Ön İnceleme Sonucundaki Karar Türleri .......................................................... 142

c.1) İstinafta Yetkisizlik ve Görevsizlik Kararı ..................................................... 143

c.2) İstinaf Başvurusunun Reddi Kararı ................................................................ 146

c.3) Gönderme, İade ve Tevdi Kararları................................................................ 148

c.3.1) Gönderme Kararı ................................................................................ 149

c.3.2) Tevdi Kararı ........................................................................................ 150

c.3.3) İade Kararı .......................................................................................... 150

d) İlk-Ön İnceleme Sonucu Verilen Kararların Kanun Yolu ...................................... 151

e) İstinafta İlk-Ön İnceleme Tablosu .......................................................................... 160

2) İstinafta İkinci Aşama: Esas İnceleme ve Kovuşturma ................................................ 160

a) İnceleme ve Kovuşturma Unsurları ........................................................................ 161

a.1) Şekli Unsur .................................................................................................... 161

a.2) Maddi Unsur .................................................................................................. 161

b) İnceleme-Kovuşturma Zamanı ve Aşamaya Katılım .............................................. 161

c) İnceleme-Kovuşturma Sonucundaki Karar Türleri ................................................. 162

c.1) İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı ................................................... 162

c.2) Düzeltilerek İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı .............................. 164

c.2.1) Birinci Grup Düzeltme Nedenleri ....................................................... 167

c.2.2) İkinci Grup Düzeltme Nedenleri ......................................................... 170

c.3) Hükmün Bozulması Kararı ............................................................................ 172

c.3.1) Bozma Nedenleri ................................................................................ 176

c.3.1.1) Birinci Grup Bozma Nedenleri (Hukuka Kesin Aykırılıklar) ... 177

c.3.1.2) İkinci Grup Bozma Nedenleri .................................................. 186

c.3.2) Bozma Kararına Konu Edilemeyecek Haller ...................................... 189

c.3.3) Bozma Kararının Kanun Yolu Meselesi ............................................. 190

c.3.4) AYM’nin Yasaya Aykırı Bozmaya Dair Hak İhlali Kararı ................. 192

c.3.5) Bozma Kararından Sonra Dosyanın Gönderilmesi ............................. 193

c.3.6) Bozma Kararı Sonrasındaki İşlemler .................................................. 193

c.4) Duruşma Hazırlığı İşlemlerine Başlanması Kararı ......................................... 197

c.4.1) Duruşmadaki İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı .................. 199

c.4.2) Hükmün Kaldırılması Kararı............................................................... 199

c.4.2.1) Hükmün Kaldırılması Kararının Duruşmasız Verilmesi .......... 201

c.4.2.2) Hükmün Kaldırılmasından Sonra Verilebilen Kararlar ............ 205

c.4.2.3) Hükmün Kaldırılmasından Sonraki Karar İçerikleri ................ 209

c.4.2.3.1) İlk Derece Mahkemesi Hükmünün Gerekçe ve Unsurları . 209

c.4.2.3.2) Duruşmadaki İstinaf Hükmünün Gerekçe ve Unsurları ..... 214

D) Duruşma ve Duruşma Yerine Bozma Kararı ...................................................................... 215

1) İstinafta Duruşma İçin Talepte Bulunmak ................................................................... 215

2) İstinafta Duruşmayı Gerektiren Hususlara Örnekler .................................................... 220

3) İstinafta Duruşma Hazırlığı .......................................................................................... 221

4) İstinaf Duruşmasına Özgü Usul Hükümleri ................................................................. 221

5) Tarafların Duruşmaya Katılmamasının Karara Etkisi .................................................. 223

6) Cumhuriyet Savcısının Duruşmaya Katılımı ................................................................ 224

7) Duruşma Açılması Yerine Bozma Kararının Verilmesi ............................................... 225

a) Duruşma Yerine Bozma Kararı Verilmesinin Mahiyeti .......................................... 227

b) Duruşma Yerine Bozma Kararı Verilmesinin Temyizi .......................................... 234

c) Duruşma Yerine Bozma Kararı Verilmesine Karşı Direnme .................................. 238

d) Duruşma Yerine Bozma Kararı Verilmesinin Olası Sonuçları ............................... 240

e) AYM’nin Yasaya Aykırı Bozmaya Dair Hak İhlali Kararı..................................... 244

E) İstinaf Karar ve Hükümlerine Karşı Direnme Yasağı ......................................................... 249

F) İstinafta İspat-Delil Yönünden Farklılık ............................................................................. 250

G) İki İnceleme Aşamasının Birleştirilerek Yapılması ve Sonuçları ....................................... 250

H) İstinafta Müdafilik Yönünden Farklılık .............................................................................. 252

I) İstinafta Birleştirme Kararı .................................................................................................. 252

İ) İstinafta Katılan Sıfatının Elde Edilmesi.............................................................................. 253

J) Birden Fazla Karar Türünün Bir Hükümde Verilmesi ......................................................... 257

K) Gerekçesizlik ve Savunma Hakkının Kısıtlanması ............................................................. 259

L) Yargı Çevresinde Hâkimin Davaya Bakma Engelinin Çıkması .......................................... 264

M) Kararın Diğer Sanıklara Etkisi: Sirayet ............................................................................. 264

N) Aleyhe Bozma veya Değiştirme Yasağı ............................................................................. 272

N) İstinaf Cezada İnceleme Aşamaları ve Karar Türleri Tablosu ............................................ 279

O) İstinaf Kararlarının Kanun Yolu İnceleme Tablosu ........................................................... 283

IV. BÖLÜM

İSTİNAFIN KESİN KARARLARI

A) İstinafın Kesin (Temyiz Edilemeyen) Kararları ................................................................. 286

1) 5 Yıl ve Altındaki Hapis ile Adli Para Cezalarına Dair Kararlar ................................. 286

2) 5 Yıl veya Daha Az Hapis Cezalarını Artırmayan Kararlar ......................................... 290

3) Seçenek Yaptırımlara İlişkin Kararlar .......................................................................... 294

4) İlk Defa İstinafta Verilse Bile Kesin Olan Kararlar ..................................................... 294

a) İlk Defa İstinafta Verilse Bile Kesin Olan Mahkumiyet ......................................... 294

b) İlk Defa İstinafta Verilse Bile Kesin HAGB’ye Dair Kararlar ............................... 297

5) Üst Sınırı 2 Yıl Hapis ve Buna Bağlı Adli Para Cezası Kararları ................................ 299

6) Adlî Para Cezasını Gerektiren Suçlardaki Kararlar ...................................................... 302

7) Kesin Olan Bir Kısım Beraat Kararları ........................................................................ 306

8) Eşya veya Kazanç Müsaderesine Dair Kararlar ........................................................... 308

9) Düşme, Cezaya Yer Olmadığı, Güvenlik Tedbiri Kararları ......................................... 308

10) Koruma Tedbiri Nedeniyle Verilen Tazminat Kararları............................................. 310

B) Aynı Hükümdeki Birden Fazla Kesin Ceza veya Kararlar ................................................. 311

C) İstinafın Kesin Nitelikteki Kararının Temyiz Edilmesi ...................................................... 312

D) İstinafın Kesin Kararına Karşı Olağanüstü Kanun Yolu: 308/A İtirazı .......................................... 316

1) Şartlar ve Yöntem ........................................................................................................ 319

a) Cumhuriyet Başsavcılığınca Yapılan İşlem ............................................................ 323

b) Ceza Dairesince Yapılan İşlem ............................................................................... 325

c) Başkanlar Kurulunca Yapılan İşlem ....................................................................... 325

2) Bozma Kararının 308/A. İtirazına Konu Edilmesi ....................................................... 326

3) Olağan İtirazla Verilen Kararın 308/A. İtirazına Konu Edilmesi ................................. 330

E) İstinafın Kesin ve Çelişkili Kararlarında Uyuşmazlığın Giderilmesi .................................. 333

1) Şartlar ........................................................................................................................... 334

2) Talep Yapabilenler ....................................................................................................... 335

3) Talep Makamı .............................................................................................................. 335

4) Talep Üzerine Yapılacak İşlem .................................................................................... 335

5) Uyuşmazlığın Giderilmesi Kararının Bağlayıcılığı ve Olası Etkisi .............................. 336

6) Uygulama Örnekleri ..................................................................................................... 338

F) İstinafın Kesin Kararına Karşı Yargılamanın Yenilenmesi ................................................. 344

G) Kesin Kararda Verilmeyen Vekâlet Ücretinin Temyizi ...................................................... 347

V. BÖLÜM

İSTİNAFIN KESİN OLMAYAN KARARLARI

A) İstinafın (Olağan) İtiraza Tabi Kararları ............................................................................. 349

B) Temyize Tabi Kararlar, Temyiz İstemi, Süresi ve Nedeni .................................................. 350

1) Temyiz İstemi, Süresi ve Nedeni ................................................................................. 353

2) Re'sen (Doğrudan) Temyiz .......................................................................................... 357

3) İstinafın Temyize Tabi Kararları .................................................................................. 359

a) Beş Yıldan Fazla Hapis Cezalarına Dair Kararlar................................................... 359

b) Beş Yıl veya Daha Az Hapis Cezalarını Artıran Kararlar ...................................... 360

c) İlk Defa İstinafta Verilen Kararlar .......................................................................... 362

c.1) İlk Defa İstinafta Verilen Mahkûmiyete Dair Kararlar .................................. 362

c.2) İlk Defa İstinafta Verilen HAGB’ye Dair Kararlar ........................................ 374

c.3) İlk Defa İstinafta Verilen Beraate Dair Kararlar ............................................ 375

d) On Yıldan Fazla Hapis Gerektiren Suçtan Verilen Beraat Kararları ...................... 380

e) Müsadereye İlişkin Kararlar ................................................................................... 382

f) Katalog Suçlar Nedeniyle Verilen Kararlar ............................................................. 383

f.1) İlgili Katalog Suçlar ....................................................................................... 384

f.2) Kamu Görevlisine Hakarete Dair Bir Sorun ................................................... 385

g) Avukatın Görev Suçu Nedeniyle Verilen Kararlar ................................................. 392

h) Koruma Tedbiri Nedeniyle Verilen Tazminat Kararları ......................................... 393

C) Temyiz Sonrası Dosyanın Gönderileceği Mahkeme .......................................................... 393

VI. BÖLÜM

VEKÂLET ÜCRETİ UYGULAMALARI

A) Genel Olarak Yargılama Giderinin Niteliği ....................................................................... 401

B) Vekalet Ücretinin Asıl Hükme Bağlılığı ............................................................................ 404

C) Başvuruya Yalnızca Vekalet Ücretinin Konu Edilmesi ...................................................... 404

D) Davacı veya Sanık Sayısının Etkisi .................................................................................... 405

E) İlgililerin Katılma Talebi, Mahkemenin Katılma Kararı..................................................... 406

F) Kurum-Bakanlıkların Katılma Hallerindeki Durum ........................................................... 407

G) Beraat Etme Halinde Vekalet Ücreti .................................................................................. 409

H) Mahkumiyet Halinde Vekalet Ücreti .................................................................................. 410

I) Hem Beraat Hem Mahkumiyet Hallerinde Vekalet Ücreti .................................................. 410

İ) Davanın Reddi Halinde Vekalet Ücreti................................................................................ 411

J) HAGB ve Açıklanması Halinde Vekalet Ücreti .................................................................. 412

K) Davanın Düşmesi Halinde Vekalet Ücreti .......................................................................... 413

L) Özel Şartın Olması Halinde Vekalet Ücreti ........................................................................ 415

M) Ek Kararla Vekalet Ücreti ................................................................................................. 415

N) İdari Para Cezasının Verilmesi Halinde Vekalet Ücreti ..................................................... 415

O) Dilekçe Ücreti .................................................................................................................... 416

Ö) Zorunlu Müdafilikte Vekalet Ücreti ................................................................................... 417

P) Hükmün Niteliğine Göre Vekalet Ücreti ............................................................................ 422

SONUÇ

(İSTİNAF CEZADA SORUNLAR ve ÖNERİLERİMİZ)

A) İstinaf Cumhuriyet Başsavcılıklarına Düşen Görevler ....................................................... 425

B) Barolara ve/veya Avukatlara Düşen Görevler .................................................................... 426

C) İstinafa Gönderilecek Dosyaların Kontrollerinin Yapılması .............................................. 427

D) İstinafta Dosya Birikimi ve Bunun Azaltılması .................................................................. 427

E) Tebligat Eksiklikleri, Uygulamanın Maliyeti ve Sonucu .................................................... 430

F) Uygulamadaki “Tevdi, İade, Gönderme” Kararları ............................................................ 431

G) Yasaya Aykırı Bozma Kararlarının Fazlalığı ve Etkisi ...................................................... 432

H) Üye Hakim veya Daire Başkanının Karar Öncesi Raporu .................................................. 433

I) Daire Sayısı-İkiz Daire Uygulaması .................................................................................... 434

İ) İstinaf Talebinin Ret Edilmesi Kararı .................................................................................. 435

J) Adli Para Cezaları................................................................................................................ 436

K) Olağan Üstü İtiraz Uygulaması .......................................................................................... 438

L) İtirazları İncelemeye Yetkili Başkanlar Kurulu .................................................................. 440

M) HAGB Kararının Düşürülmesi Uygulaması ...................................................................... 441

N) Vekâlet Ücreti Farklılığı ..................................................................................................... 441

O) İcra Ceza-Çek Suçu Duruşmasına C. Savcısının Katılımı .................................................. 442

Ö) İlk Defa İstinafta Verilen Hükmün Re’sen Temyizi ........................................................... 443

P) İlk Defa İstinafta Verilen Tüm Hükümlerin Temyizi .......................................................... 444

R) İstinafın Çelişkili Kararlarının Giderilmesi ........................................................................ 444

S) Bir Hükümle Verilen Birden Fazla Cezanın Kanun Yolu ................................................... 445

Ş) Bir Hükmün Kanun Yoluna Tabi Olup Olmadığı Sorunu ................................................... 446

T) Kamu Görevlisine Hakaret Kararının Kanun Yolu Sorunu ................................................ 446

U) Avukatın Görev Suçu Nedeniyle Verilen Kararın Kanun Yolu ......................................... 447