ÜÇÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ      IX

İÇİNDEKİLER     XI

KISALTMALAR  XVII

GİRİŞ      1

BİRİNCİ BÖLÜM

ANAYASA YARGISININ DOĞUŞU, GELİŞİMİ VE

ANLAMI

1. GENEL OLARAK 11
2. ANAYASA YARGISININ DOĞUŞU 12
   1. ANAYASA YARGISININ DOĞUŞU: ANAYASACILIK VE SINIRLI DEVLET İDEALİ 12
      1. Düşünsel Arka Plan: Anayasacılık 13
      2. Anayasacılığın Araçları 29
      3. Anayasanın Üstünlüğü İlkesi 30

• ANAYASA YARGISININ GELİŞİMİ 37
  1. GENEL OLARAK 37
  2. DENETİM MODELLERİ 39
     1. Yaygın Denetim-Amerikan Sistemi 40
     2. Merkezîleşmiş Denetim-Anayasa Mahkemesi Sistemi 42
     3. Karma Model-Fransız Sistemi 43
  3. ANAYASA MAHKEMELERİ 46

1. ANAYASA YARGISININ ANLAMI 53

İKİNCİ BÖLÜM

TÜRKİYE ANAYASA YARGISI DÜZENİ

1. GENEL OLARAK 63
2. TÜRKİYE ANAYASA MAHKEMESİ 70
   1. ANAYASA MAHKEMESİ’NİN OLUŞUMU VE ÜYELER 71

1. 6216 Sayılı Kanun Döneminde 71
2. 2949 Sayılı Kanun Döneminde 75
3. 44 Sayılı Kanun Döneminde 77
   1. ANAYASA MAHKEMESİ’NİN ÖRGÜTLENMESİ 79
      1. Başkanlık 79
      2. Genel Sekreterlik 80
      3. Genel Kurul 80
      4. Bölümler 81
      5. Komisyonlar 82
      6. Komisyonlar Raportörlüğü 83
      7. Araştırma ve İçtihat Birimi 83
      8. Diğer Hizmet Birimleri 83
   2. GÖREV VE YETKİLERİ 84
      1. Anayasa Mahkemesi Başkanı’nın Görev ve Yetkileri 85
      2. Anayasa Mahkemesi Başkanvekillerinin Görev ve Yetkileri 86
      3. Genel Sekreter’in Görev ve Yetkileri 87
      4. Genel Kurul’un Görev ve Yetkileri 87
      5. Bölümlerin Görev ve Yetkileri 89
      6. Komisyonların Görev ve Yetkileri 89
      7. Komisyonlar Raportörlüğü’nün Görev ve Yetkileri 89
      8. Araştırma ve İçtihat Birimi’nin Görev ve Yetkileri 90

• TÜRK NORMLAR DÜZENİNDEKİ NORMLARIN “NORMLAR HİYERARŞİSİ”NDEKİ SIRALANIŞI 91

1. ANAYASALLIK DENETİMİNE TÂBİ NORM VE KARARLAR 94
   1. CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİNİN YARGISAL DENETİMİ 94
   2. ANAYASANIN GEÇİCİ MADDESİNDEKİ DENETİM YASAĞININ İLGASI 102
2. ANAYASALLIK  DENETİMİNE    TÂBİ    OLMAYAN     NORM  VE KARARLAR  104
   1. İNKILAP KANUNLARI 104
   2. MİLLETLERARASI ANDLAŞMALAR 105
   3. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KARARLARI 105
      1. Milletvekilliğinin Düşmesine İlişkin Özel Durumlar 107
   4. ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNE İLİŞKİN KANUNLARIN ESASTAN DENETİM YASAĞI 110
   5. OLAĞANÜSTÜ HAL VE SIKIYÖNETİM KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERİ 111
   6. OLAĞANÜSTÜ HALLERDE  VE  SAVAŞ  HALLERİNDE  ÇIKARILAN  CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMELERİ    115
   7. CUMHURBAŞKANININ TEK BAŞINA YAPTIĞI İŞLEMLER 116
3. ANAYASALLIK DENETİMİNİN KAPSAMI 118
   1. ŞEKİL BAKIMINDAN DENETİM 118

1. ESAS BAKIMINDAN DENETİM 122

• ANAYASALLIK DENETİMİNİN BİÇİMLERİ VE ÖZELLİKLERİ 125
  1. SOYUT NORM DENETİMİ-İPTAL DAVASI 125
  2. SOMUT NORM DENETİMİ-ANAYASAYA AYKIRILIK İTİRAZI 129
     1. On yıllık Başvuru Yasağı 136
  3. SOYUT VE SOMUT NORM DENETİMİNDE ORTAK HÜKÜMLER 144
  4. 1961 ANAYASASI’NDA “YAYGIN DENETİM” Mİ? 145
  5. BİREYLERİN DOĞRUDAN BAŞVURUSU, BİREYSEL BAŞVURU YA DA ANAYASA ŞİKÂYETİ 146
     1. Bireysel Başvuru ile İlgili Venedik Komisyonu’nun Görüşleri 149
     2. Bireysel Başvurunun Konusu Olabilecek Temel Haklar 155
     3. Bireysel Başvuruda Bulunabilecek Kişiler 160
     4. Bireysel Başvurunun Yapılması 164
     5. Bireysel Başvuru Harcı 166
     6. Adlî Yardım 166
     7. 6 Kasım 2018 Tarihli İçtüzük Değişikliğine Göre Bireysel Başvuru Formu 167 Bireysel Başvuru Formu Kılavuzu 180
  6. Bireysel Başvuruda Süre 202
  7. Adli Tatil Döneminde Bireysel Başvuru ve Eksikliklerin Tamamlanması Süresi 203
  8. Bireysel Başvuru Hakkının Açıkça Kötüye Kullanılması 203
  9. Bireysel Başvurunun Kapsamı 210
  10. Bireysel Başvuru Sonunda Düşme Kararı Verilmesi 212
  11. Pilot Karar 216
  12. İdari Ret Kararlarına Karşı Yapılacak İtirazlarda İzlenecek Usul 219
  13. Bireysel Başvuru ile Birlikte Anayasaya Aykırılık İtirazında Bulunulabilir mi?

.......................................................................................................... 219

17. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Yapılmış Bazı Başvuruların Tazminat Ödenmek Suretiyle Çözümüne Dair Kanun’daki Düzenlemeler 222
18. 6 Kasım 2018 Tarihli Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü Değişikliği 225
19. Bireysel Başvuruyla İlgili Diğer Konular 236

• SİYASİ PARTİLERLE İLGİLİ DENETİM 241

1. SİYASİ PARTİLERİN MALİ DENETİMİ VE SİYASİ PARTİLERLE İLGİLİ İHTAR İŞLEMLERİ 241
2. SİYASİ PARTİLERİN KAPATILMASI 257
3. YÜCE DİVAN İŞLEVİ 261
   1. ANAYASA MAHKEMESİ BAŞKAN VE ÜYELERİNİN YÜCE DİVAN YARGILAMASI 262
   2. ANAYASA MAHKEMESİ BAŞKAN VE ÜYELERİ DIŞINDAKİLERİN YÜCE DİVAN YARGILAMASI265
4. ANAYASALLIK DENETİMİNİN ETKİ VE SONUÇLARI 267
   1. ANAYASAYA UYGUN YORUM 268
      1. Türkiye Anayasa Mahkemesi’nin 9 Nisan 1991 Tarihli Kararı 271

2. Yorumlu Ret Kararlarının Gerekçelerinin Bağlayıcılığı Sorunu 278
3. Hâkimin Kendi Kendini Sınırlandırmasının Aracı Olarak “Anayasaya Uygun Yorum” 284

1. ANAYASA YARGISINDA “YÜRÜRLÜĞÜN DURDURULMASI” 288

• ANAYASA YARGISINDA “YOKLUK KARARI” 288
• ANAYASA YARGISI VE ANAYASA MAHKEMESİNİN İŞLEVLERİ

...........................................................................................................................  293

• ANAYASA MAHKEMESİ’NİN KİMİ KARARLARI İÇİN “ASKIYA ALICI VETO” 294

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

YARGISAL AKTİVİZM VE TÜRKİYE ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BAZI KARARLARININ

DEĞERLENDİRİLMESİ

1. YARGISAL AKTİVİZM 301
2. TÜRKİYE ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BAZI KARARLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ   308
   1. ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNE İLİŞKİN KANUNLARIN DENETİMİ 311
   2. YÜRÜRLÜĞÜN DURDURULMASI KARARLARI 349
   3. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KARARLARININ DENETİMİ 377
   4. 367 Kararı 386
   5. Anayasa Mahkemesi İçtihadından Döndü mü? 404
   6. LAİKLİK İLKESİNİN ANLAŞILIŞ BİÇİMİ 407
      1. Kimi Siyasi Partilerin Laiklik Karşıtı Olduğu Gerekçesi ile Kapatılması 414
         1. Anayasa Mahkemesi’nin “Adalet ve Kalkınma Partisi Kararı” 419
      2. Anayasa Mahkemesi’nin Başörtüsü ile İlgili Yaklaşımı 427
      3. Anayasa Mahkemesi’nin Katı-Militan-Monolitik Laiklik Anlayışını Terketmesi

..........................................................................................................457

4. Anayasa Mahkemesi’nin “Pardösü Kararı” 458

1. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KORUN(MA)MASI İŞLEVİ 474
   1. Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılmasında Kullanılan Ölçütler 474
   2. Düşünce ve İfade Özgürlüğü 482
   3. Sendikal Özgürlükler 485
   4. Siyasi Parti Özgürlüğü 490

1. Venedik Komisyonu’nun Türkiye’deki Siyasi Parti Yasaklarına İlişkin Görüşler

...................................................................................................................   496

5. Basın Özgürlüğü 503

1. CAN DÜNDAR-ERDEM GÜL KARARI 508
2. TWİTTER KARARI 556
3. İMZACI ÖĞRETİM ELEMANLARI KARARI 566

İ. KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERLE İLGİLİ YAKLAŞIM  638

1. EKONOMİ SİYASALARINA MÜDAHALECİ YAKLAŞIM 651
2. SEÇİM BARAJI İLE İLGİLİ YAKLAŞIM 656
3. DİĞER KARAR ÖRNEKLERİ 660

• YARGISAL AKTİVİZMİN SONUÇLARI:       SİYASETİN YARGISALLAŞMASI VE HÂKİMLER HÜKÛMETİ    666

SONUÇ YERİNE 675

BAŞLICA KAYNAKLAR                695

YAZARIN ÖZGEÇMİŞİ VE YAYINLARI