Cinsiyetlendirilmiş Erdemler Düzeni: Antik Roma'da Kadınlığın Felsefi ve Hukuki İnşası

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ ......................................................................................................................... V

İÇİNDEKİLER ............................................................................................................ IX

KISALTMALAR ........................................................................................................ XI

ÖZET ......................................................................................................................... XIII

ABSTRACT ............................................................................................................. XIV

GİRİŞ: KONUNUN TAKDİMİ, SINIRLANDIRILMASI VE ÇALIŞMANIN METODOLOJİSİ ÜZERİNE .........................................................................................1

1. Antik Yunan Düşüncesinde Toplumsal Cinsiyet ........................................................7

1.1. Klasik Çağ Atina’sı Sosyal Yaşamında Kadının Konumu .................................7

1.2. Pisagorcu İkilikten Aristoteles’e: Antik Yunan Düşüncesinde Cinsiyetin Felsefi Temelleri ............................................................................................... 17

1.3. Euripides’in Hippolytos Tragedyasında Kadınlara Yönelik Epistemik Adaletsizlik Üzerine ......................................................................................... 27

2. Antik Roma’da Kadınlık İmgesi ve Erdem Anlayışı ................................................ 32

2.1. Kadınlık ve Virtus: Antik Roma’da Cinsiyete Dayalı Erdem Anlayışı ............ 32

2.2. Roma Düşüncesinde Pietas ve Kadınlık Algısı ................................................ 43

2.3. İmparatorluk Dönemi Roma İdeolojisinde Fides ve Kadınlık Temsilleri: Cinsiyetlendirilmiş Erdemin Politik Kullanımı ............................................... 51

3. Antik Roma’da Cinsiyet Rollerinin Hukuki ve Kurumsal Şekillenişi ..................... 57

3.1. Toplumsal Cinsiyet Perspektifinden Antik Roma Ev Halkı (Familia) ............. 59

3.2. Antik Roma’da Kadın ve Patriyarka ................................................................. 76

3.2.1. Krallık ve Cumhuriyet Dönemlerinde Kadın ve Patriyarka ...................... 77

3.2.2. İlk İmparatorluk ve Son İmparatorluk Dönemlerinde Roma Patriyarkasında Kadının Hukuki Statüsünün Evrimi .......................................... 98

3.2.2.1. Evliliğin ve Boşanmanın Hukuki Niteliği ve Dönüşümü ................ 100

3.2.2.2. Evliliğin Malvarlığı Hükümlerindeki Değişim ............................... 115

3.2.2.3. Anne ile Çocuk Arasındaki Hukuki İlişkinin ve Annenin Mirasçılık Hakkının Gelişimi ......................................................... 125

3.2.2.4. Çocuğun Anneden Miras Hakkı, Kadınların Miras Hukukunda Güçlenmesi ve Praetor’un Rolü ...................................................... 138

3.2.2.5. Kadınların Vasiliğe Tâbiyetindeki Dönüşüm .................................. 144

3.2.2.6. Augustus Döneminde Ahlak ve Cinsiyet Rollerine Yönelik Hukuki Düzenlemeler ..................................................................... 152

3.2.2.7. Senatus Consultum Claudianum’un Ratio’su: Kadınların Hukuki ve Toplumsal Konumuna Yansımaları ............................... 166

3.2.2.8. Doğurganlığa Müdahale ve Kadın Bedenine Dair Yeni Denetim Pratikleri ......................................................................................... 175

3.2.2.9. Kadınların Cinsel Sadakati ve Roma Hukukunda Farklılaştırılmış Yaptırımlar ........................................................... 185

4. Antik Roma’da Kadının Kamusal Alandaki Görünürlüğü ve Temsili .................. 194

4.1. Kadınların Hukuki Statüsündeki Dönüşümün Ekonomik ve Kamusal Yansımaları ..................................................................................................... 201

4.2. Cinsiyetin Kültürel Temsili: Augustus Dönemi Palatium’unda Kadın İmgesi ............................................................................................................. 205

4.3. Domus ile Forum Arasında: Geç Roma Döneminde Kadınların Kamusal Etkinliği ve Toplumsal Görünürlükleri .......................................................... 209

SONUÇ ...................................................................................................................... 221

INDEX LOCORUM................................................................................................... 227

KAYNAKÇA ............................................................................................................. 235