Yapay Zekanın Denizde Yük Taşımacılığında Taşıyanın Sorumluluğuna Etkileri

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ ........................................................................................................................ III

İÇİNDEKİLER .............................................................................................................. V

GİRİŞ

1. Genel olarak:Denizde Eşya Taşımacılığının Önemi ve Taşıyanın Sorumluluğuna yol Açabilecek Faktörler ............................................................................................1

2. Yapay Zeka Teknolijisinin Deniz Taşımacılığında Yükselişi ve Önemi ...................8

BİRİNCİ BÖLÜM

1. Taşıyanın Sorumluluğu ............................................................................................ 11

1.1 Taşıyan Kavramı ................................................................................................ 11

1.1.1 Fiili Taşıyan ................................................................................................ 11

2. Taşıyanın Sorumluluğunun Tarihsel Gelişimi .......................................................... 12

2.1. Uluslararası Sözleşmeler ................................................................................... 13

2.1.1. Harter Yasası 1893 .................................................................................... 14

2.1.2. Lahey- Kuralları......................................................................................... 15

2.1.3. Hamburg Kuralları ..................................................................................... 18

2.1.4. Rotterdam Kuralları ................................................................................... 19

3. Taşıyanın Sorumlu Olduğu Haller ........................................................................... 21

3.1. Türk Ticaret Kanunu Uyarınca Taşıyanın Sorumluluğu ................................... 22

3.1.1. Geminin Denize Elverişsiz Olması Sebebi ile Sorumluluk (Seaworthiness) .......................................................................................... 22

3.1.2. Yola Elverişlilik ......................................................................................... 24

3.1.3. Yüke elverişlilik......................................................................................... 25

3.2. Uluslararası Kurallar- Taşıyanın Sorumluluğu ................................................. 26

3.3. Rotadan Sapma (Deviation) .............................................................................. 32

4. Taşıyanın Sorumluluktan Kurtulabileciği Durumlar ................................................ 34

4.1. Sorumluluğun sınırlandırılması ......................................................................... 36

4.2. Taşıyana Yüklenemeyecek Sebepler ................................................................. 39

4.2.1. Deniz Tehlikeleri ....................................................................................... 41

4.2.2. Ambalaj Hatası .......................................................................................... 43

4.2.3. Olağan Bozulma (Inherent Vice) ............................................................... 44

4.2.4. Yangın Sebebi ile Sorumsuzluk ................................................................. 46

5. Sonuç ........................................................................................................................ 47

İKİNCİ BÖLÜM

1. Yapay Zekanın Denizde Yük Taşımacılığında Taşıyanın Sorumluluğuna Etkileri ...................................................................................................................... 57

2. Yapay Zeka Nedir? Nasıl Çalışır? ............................................................................ 58

3. Deniz Taşımacılığında Yapay Zeka Nedir? Ve Nerelerde Kullanılır? ..................... 60

4. Yapay Zekanın Taşıyanın Sorumluluğuna Etkileri .................................................. 61

4.1. Yapay Zeka, Otonom Gemiler ve Siber Güvenlik ........................................... 61

4.1.1. Siber Güvenlik ........................................................................................... 62

4.1.2. Yapay Zekanın Taşıyanın Siber Riskler Açısından Sorumluluğuna Etkileri ....................................................................................................... 66

5. Denize, Yola, Yüke Elverişlilikten Sorumluluk ve Yapay Zekanın Etkileri ............ 66

5.1. Yazılım hataları ve Taşıyanın Sorumluluğuna Etkileri ..................................... 68

5.2. Halihazırdaki Kurallar ve Taşıyanın Denize Elverişlilik Sorumluluğuna Etkileri ............................................................................................................... 69

6. Yüke Özen Borcundan Sorumluluk ve Yapay Zeka Teknolojisi .............................. 70

6.1. Yük Taşımacılığında Yapay Zeka ve Taşıyanın Sorumluluğuna Etkileri ........ 72

7. Rotadan Sapma (Deviation) ..................................................................................... 74

7.1. Rotadan Sapma ve Yapay Zekanın Taşıyanın Sorumluluğuna Etkileri ........... 76

8. Sonuç ........................................................................................................................ 77

EKLER ......................................................................................................................... 85

EK1: The Hamburg Rules – United Nations Convention on the Carriage of Goods by Sea, 1978 ........................................................................................ 85

EK 2: The Hague Rules - International Convention for the Unification of Certain Rules of Law relating to Bills of Lading ........................................ 108

EK 3: The Hague-Visby Rules – The Hague Rules as amended by the Brussels Protocol 1968 and SDR Protocol 1979......................................................... 117

EK 4: The Rotterdam Rules - United Nations Convention on Contracts for the International Carriage of Goods Wholly or Partly by Sea ............................ 127

KAYNAKÇA ............................................................................................................. 177