Fiyat Teorisi (Ülken)

İÇİNDEKİLER

Kitabm Genel Plânı 3

Açıklama f

CİLT; I

AYIRIM: 1: Giriş 9—13

AYIRIM; 2: ilk Yaklaşım: Fiyat Mekanizmasının Genel Görünüşü 15 — 57

— Talep 17

— Arz 20

— Toplam Talep ve Toplam Arz 23

— Tam Rekabet Piyasasında Denge Fiyatı 26

— İstikrarlı ve İstikrarsız Denge 27

— Kısmi Denge Analizi 28

— Talep Esnekliği 28

— Talep Esnekliği Tipleri ve Ölçülmesi 31

— Formülle Hesaplanan Fiyat Esnekligt 31

— Nokta Esnekliği 33

— Yay Esnekliği 35

— Çapraz Esnekliği 37

— Toplam Gelirle Hesaplanan Talep Esnekliği 38

— Talep Esnekliği ve Toplam Harcamalar 38

— Esneklik ve Eğim 39

— Arz Esnekliği ......

— Talep ve Arz Kaymalan 43

— Talep ve Arz Kaymalannm Yarattığı Yeni

Denge Piyatlan 46

— Statik ve Dinamik 46

— Kaymalar ve Esneklik 48

— Değişme ve Kayma 49

— Piyasa Dönemleri 49

— Üç Dönem Arzmın «Senkronize» Edilmesi 50

— Tüketici ve Üretici Rantı 51

— Tüketici Rantının Azaltılması 52

— King Kanunu 53

— Karaborsa Fiyatı 55

— Örümcek Ağı (Cobweb) Teoremi 56

AYIRIM: 3: Talep TahUUerl • •• 59 — 95

A) Marjinal Fayda Yaklaşımı...........

— Giriş

— Fayda, Toplam Fayda ve Marjinal Payda 62

İÇİNDEKİLER

— Azalan Marjinal Fayda Kanunu 64

— Elmas.Su Çelişmesi 66

— Tüketici Dengesi gg

B) Kayıtsızlılt Eğrileri Yaklaşmu 73_M

— Kayıtsızlık Eğrileri: Doguşü ve Anlamı 74

— Kayıtsızlık Eğrilerinin Ozeuikleri .. 77

— Marjinal İkame Oram ve Azalın Marjinal

ikame Oram Kanunu 87

— Tipik Olmayan Kayıtsızlık Eğrileri 81

— Ilcame Esnekliği 83

— Bütçe Doğrusu 84

— Bütçe I}ogrusundaki Değişmeler 86

— Nisbî ve Mutlak Fiyatlar 87

— Tüketici Dengesi ......

— Tüketici Dengesinde ISeğişmeler 88

— Gelir Değişmesi: Gelir - Tüketim Eğrisi 89

— Zevklerde Değişme 92

— Fiyat Değişmesi: Fiyat - Tüketim Eğrisi 93

— Gelir ve İkame Etkileri 94

— Faydı ve Kayıtsızlık Eğrilerinin Karşılaştırılması 95

AYIRIM; 4 : Arz Tahlilleri 97 — 153

A) Üretim Teorisi 98 — 122

— Üretim Faktörleri 99

— Üretim Fonksiyonu 100

— Kısa Dönem . Uzun Dönem 101

— Kısa Dönem: Üretimin Üç ölçüsü 101

— Toplam Ürün (Hasıla) ve Teknik Gelişme 106

— Toplam Ürün Eğrisinden Ortalama Ürün

■ Eğrisinin Elde Edilmesi 108

— Toplam Ürün Eğrisinden Marjinal Ürün

Eğrisinin Elde Edilmesi 109

— Uzun Dönem : Ölçek Değişimi . 111

— Yeni Yaklaşım; Eş-Ürün Eğrileri 111

— Eş.Maliyet Doğrulan 116

— Dengenin Belirlenmesi H''

— Denge Değişmesi: Genişleme Yolu 119

— Denge Değişmesi: Fiyat-FaktÖr Eğrisi 120

— Doğrusal Programlama ��2

— Kısa Dönem Maliyet Eğrileri 124

522 İçindekiler

— Ortalama ve Marjinal Maliyetler 125

— Toplam Maliyetler Yoluyla Ortalama ve

Marjinal Maliyet Eğrilerinin Elde Editeesl.....

— Cebirsel Yol 126

— Toplu Baluş 131

— Grafiksel Yol 133

— Toplam Maliyet Eğrisinden Marjinal Maliyet ve

Ortalama Değişir Maliyet Eğrilerimn Çıkarılması 133

— Uzun Dönem Maliyet Eğrileri 135

— Ölçek Değişimi Maliyet Değişimi 138

— Uzun Dönem Toplam Maliyet Eğrisi 139

— Uzun Dönem Ortalama Maliyet Eğrisi: Zarf Eğrisi 139

— Uzun Dönem Maliyetleri ve Genişleme Yolu 144

— içsel Ekonomiler . İçsel Eksi Ekonomiler 145

— Endüstri Maliyet Eğrileri 146

— Plânlama Eğrisi 150

— Maliyetler ve Faktör Fiyatları 151

— Maliyetler ve Teknik GeUşme 153

AYIRIM: 5: Tam Rekabet Teorisi:

Firma ve Endüstri Dengesi 10a — 190

— Firma Gelirleri 157

— Kısa Dönem 161

— Firma Dengesi 161

— Birinci Açıklama Yolu: Marjinal Maliyet ve

Marjinal Gelir 162

— Fiyat Değişmesi ve Firma Dengesi 164

— Maliyet Farkları ve Firma Dengesi 165

— ikinci Açıklama Yolu; Toplam Maliyet ve

Toplam Gelir 168

— Toplu Bakış 171

— Kısa Dönem Firma Arz Eğrisi 174

— Kısa Dönem Endüstri Arz Eğrisi 175

— Uzun Dönem Dengesi 176

— Uzun Dönem Firma Dengesi ve Endüstri 177

— Uzun Dönem Firma Arz Eğrisi 181

— Uzun Dönem Endüstri Arz Eğrisi 181

— Sabit Maliyetli Endüstride Arz Eğrisi 181

— Artan Maliyetli Endüstride Arz Eğrisi 183

— Azalan Maliyetli Endüstride Arz Eğrisi 185

— Toplu Bakış 188

— Tam Rekabetin Teorik ve Pratik Sonuçlan 189

AYIRIM : 6 : Monopol Teorisi 191 — 234

A) Monopol 192 — 216

— Giriş 183

523

içindekiler

— Monopolcü Firmanın Gelirleri 194

— Marjinal Gelir ve Talep Esnekliği 195

— Marjinal Geür Eğrisi Ue Ortalama Gelir Eğrisi

Arasmdaki İlişki . 197

— Ortalama Gelir Eğrisinden Marjinal Gelir

Eğrisinin Elde Edilmesi 199

— Kısa Dönem: Monopol Dengesi 199

— Maliyetler ve Denge 200

— Azaİ£Ln Maliyetler ve Denge 202

— Sabit Maliyetler ve Denge 203

— Maliyetsiz Dunun ve Denge 203

— Talep Kaymaları ve Denge 205

— Maliyet Kaymalan ve Denge 206

— Uzım Dönem: Monopol Dengesi 207

— Fiyat Farklılaştırılması 209

— Fiyat Farklılaştırılması ve Serbest «Dış» Piyasa ... 211

— Monopolün Sosyal Maliyeti: Tam Rekaljet ve

Monopol Piyasalannın Karşılaştırılması 211

— Kısa Dönem Karşılaştırılması 212

— Uzun Dönem Karşılaştırılması 213

B) Monopson: Alıcı Monopolü 217 — 220

— Tam Rekabet Piyisasmda Malım Satan

Monopsoncu Dengesi 218

— Zincirleme Monopol: Bir Firmada

C) Ikiyanh Monopol 221 — 224

AYIRIM: 7: Eksik Rekabet Teorisi 225 — 256

A) Düopol 226 — 235

— Giriş 227

— Düopolün Anlamı 227

— Sıfır Maliyetli Düopolde Denge 228

— Coumot ve Düopol Dengesi 228

— Farklı Maliyetlere Sahip Düopol Dengesi 231

— Egemenlik iddiası ve Düopol Dsngesi 232

— iki Firmanm E'irden Egemenlik İddiasından

Uzak Bulımması 233

— Bir Firmanın Egemenlik İddiası Taşıması 234

— İki Firmanm Birden Egemenlik İddiası

Taşıması 235

B) Ollgopol 236 — 256

— Oligopolde Fiyat Sertliği; DirsekU Talep Eğrisi ... 237

524 içindekiler

— «Tam» Oligopol Tipleri 239

— Açık Anlaşma ve Oligopol: Kartel 239

— Gizli Anlaşma ve Oligopol 240

— Anlaşmasız Durum ve Oligopol 240

— «Noksan» Oligoporde Durum 245

— Uzun Dönem ve Oligopol Dengesi 247

— Giriş Serbestliği ve Uzun Dönem.......

— Girişin Kısıtlanması ve Uzun Dönem 250

— Satış Maliyetleri 252

— Oligopol Stratejisi: Oyun Teorisi 252

— Oligopson 256

AYIRIM : 8 : Monopollü Rekabet Teorisi 257 — 270

— Giriş: Özellikler . 259

— Kısa - Dönem Dengesi 261

— Kârlı Durum 261

— Zararlı Durum: Firma Faaliyetine Devam Eder 262

— Zararlı Durum: Firma Faaliyetini Durdurur 262

— Kapasite İsrafı 264

— Üç Piyasa Dengesinin Karşılaştırılması 269

— Bağlı ~ Üretim 274

— Sabit - Oranlı Üretim 274

— Değişir - Oranlı Üretim 276

— Dönüşüm Eğrisi ve Marjinal Dönüşüm Oram ......

— Toplu Bıkış ve Sonuç 280

AYIRIM : 10: Fiyat Teorisi vc Uygulami :

«Tam Maliyet» Scriinu ............

— Giriş; Sorunun Doğuşu 235

— Teori ve Uygulama Arasmdaki Farkm Nedenleri ... 286

— Piyasa Çeşitleri ve Tam Maliyet 237

— Tam Rekabet 238

— Monopol 289

— Monopollü Rekabet 290

— Oligopol 290

— Sonuç : «Tam Maliyet» ve Marjinal Tahlil

Birbirinden Farklımıdır; Yoksa birbirini mi

Tamamlar? 292

Birinci Cildiu Souu

525

CİLT: II

VYIRIIVI: 1: Gelir Paylaşımı ve Paylaşımda Eşitlik 301 — 310

— Giriş 303

— Kişisel ve fonksiyonel gelir paylaşuıu 304

— Gelir paylaşımında eşitlik sorun ve eşitsizliğin ölçülmesi 304

— Pareto formülü 305

— C. Gini formülü 309

— Lorenz eğrisi 309

AYIRIM: 2: tJretim Faktörlerinin Fiyatlanması 311 — 348

A) Neo-Klâsik model ve marjinal verimlilik teorisi 312 — 317

— Giriş 313

— Marjinalistlerin genel yapısı 314

— Marjinal Verimlilik Teorisi: Vars:ayımlar 316

— Sonuç 316

B) Faktör Kullanımında Dengenin Belirlenmesi... 318 — 348

— Faktör Piyasasında Arz ve Talep 319

— Faktör Talebinin Özellikleri 320

— Faktör Arzının Özellikleri 321

— Faktör Talebi: Marjinal Verimlilik Teorisi 321

— Firmanın Faktör Talebi = MRP 325

— Ortalama Faktör Maliyeti (= Faktör arz eğrisi)

ve marjinal faktör maliyeti 327

— Kısa dönem: Faktör piyasasında denge koşulları ... 329

— Mal piyasasında denge durumu ile faktör

— Uzun dönem; Faktör piyasasmda denge koşullan ... 332

— Çeşitli piyasalarda dengenin belirlenmesi 333

— Gerek mal gerek faktör piyasalarmda tam rekabet ... 333

— Firmanm bir değişken faktör talebi 334

— Faktör talep eğrisi ve Esneklik 335

— «Atıf» Teorisi 338

— Faktör piyasasında eksik rekabet.mal piyasasmda

tam rekabet 343

— Monopsoncu istismarı S46

— Gerek mal gerek faktör piyasalarmda eksik rekabet 347

52K

— Bergson ve Sosyal ReftıirFnrıkslyonu 468

— Arrow ve Se<;ını Çelişkisi 470

— Samuelüon ve Sosyal Kiiyıtsızhk Egrısı 4T2

— Oer(;ekle�bılır Optimum �jetimi ve «ikinci İLfiıyl»

Teoremi 474

— Tanı llekubetle AkMUiıulur.....

— Dl!>iaıl Ekonomiler vu Dı���l Ekil - Ekonumıler 478

— Sonug 479

AYIRIM ; » ; Input - Oıı«pul......... 400

— Giriş 4H3

— OMİllkJer 4tt5

— Varsayımlur 4ö6

— Tablonun Hazırlanırı : Ttkmk Katsayılar 4H7

— Kiilsayılurm Elr�jlınsı....... 49ü

— SlsteiTlin Gelinmesi 493

— Uyifulanıa Alımları 4»4

— Sonuç 405

AYIRIM ; 10 : Do�ruıâtl Programlama 497 — 51ü

— Giriş 499

— DoSrusal ProgramLuma ve Eş-Urtin esrileri 5üü

— Bir mal ve Bir'den tazla sınırluma 503

— Bir'den tazla mal ve Bır'tien fazla sıiiirlama 5ü4

— Bir örnek SUS

— Anrukç fonksiyonu 5()ıi

— Smırlamalar Süti

— Optimum çözüm Süt)

— Optimul liretim ve kullanılan tnput miktarı 511

— İkiz problemi 512

— Gölge Fiyatlan 513

— Öz Problem ve Ikızı' arasındaki ilişkiler 514

— îkiz Probleminde Amaç Fonksiyonu 514

— İkiz Probleminde Optimum Cüzüm 515