Karşılaştırmalı Politik Sistemler

BİRİNCİ BÖLÜM LİBERAL DEMOKRATİK SİSTEM

1. Liberal Demokratik Sistem...................................................................................... 6

1.1. Liberal Demokrasilerde Sosyo-Ekonomik Yapı.................................................... 7

1.1.1. Liberal Kapitalizm...................................................................................... 7

1.1.2. Çağdaş Kapitalizm...................................................................................... 8

1.2. Liberal Demokrasilerin İdeolojisi.......................................................................... 9

1.2.1. Siyasal Liberalizm...................................................................................... 9

1.2.1.1. Özgürlük....................................................................................... 9

1.2.1.2. Eşitlik........................................................................................... 9

1.2.1.3. Çoğulculuk................................................................................. 10

1.2.2. Ekonomik Liberalizm............................................................................... 11

1.2.2.1. Özel Mülkiyet............................................................................. 11

1.2.2.2. Ticaret Özgürlüğü....................................................................... 12

1.2.3. Bugünkü Liberalizm................................................................................. 12

1.3. Liberal Demokrasilerin Kurumlan....................................................................... 13

1.3.1. Seçim....................................................................................................... 14

1.3.1.1. Seçim Sistemleri......................................................................... 15

1.3.1.2. Çoğunluk Sistemleri................................................................... 15

a. Tek Adlı, Tek Türlü Çoğunluk Sistemi.................................. 16

b. Tek Adlı, İki Türlü Çoğunluk Sistemi................................... 17

1.3.1.3. Nispi Temsil Sistemi................................................................... 17

a. Yaklaşık Nispi Temsil........................................................... 18

aa. En Büyük Artıklar Tekniği................................................... 18

bb. En Büyük Ortalama Tekniği................................................ 18

b. Tam Nispi Temsil.................................................................. 19

1.3.2. Temsil...................................................................................................... 21

1.3.2.1. Coğrafi Temsil............................................................................ 22

1.3.2.2. Mesleki Temsil........................................................................... 23

1.3.3. Güçler Ayrılığı......................................................................................... 24

1.3.3.1. Yasama Gücü............................................................................. 24

1.3.3.2. Yürütme Gücü............................................................................ 26

1.3.3.3. Yargı Gücü................................................................................. 28

a. Siyasal Organ Tarafından Denetim......................................... 29

b. Yargı Organı Tarafından Denetim.......................................... 29

aa. Dava Yoluyla Denetim...................................................... 30

bb. Defi Yoluyla Denetim...................................................... 30

1.4. Liberal Demokrasilerden Örnekler..................................................................... 31

1.4.1. ingiltere.................................................................................................... 31

1.4.1.1. İngiltere' nin Sosyo-Ekonomik Yapısı........................................ 32

1.4.1.2. İngiltere'de Siyasal Düşünce Birliği............................................ 34

1.4.1.3. İngiltere'de Siyasal Partiler.......................................................... 38

a. İşçi Partisi............................................................................... 44

b. Muhafazakar Parti.................................................................. 47

c. Liberal Demokratik Parti........................................................ 51

1.4.1.4. İngiltere'de Siyasal Partilerin Yapısı............................................ 51

a. Muhafazakar Partinin Yapısı.................................................. 51

b. İşçi Partisinin Yapısı.............................................................. 52

1.4.1.5. İngiltere Baskı Grupları.............................................................. 53

1.4.1.6. İngiltere'de Siyasal Kurumlar...................................................... 56

a. Yürütme Gücü........................................................................ 58

aa. Kral................................................................................... 58

bb. Özel Kurul........................................................................ 59

cc. Bakanlar Kurulu................................................................ 59

dd. Kabine.............................................................................. 60

b. Yasama Gücü......................................................................... 61

aa. Avam Kamarası (The House of Commons)...................... 61

bb. Lordlar Kamarası (The House of Lords).......................... 63

c. Yargı Gücü............................................................................. 64

aa. İngiltere ve Divan Sistemi................................................. 64

bb. İngiltere ve Mahkemeler Sistemi...................................... 66

1.4.2. Amerika Birleşik Devletleri...................................................................... 66

1.4.2.1. Amerika'nın Sosyo-Ekonomik Yapısı......................................... 67

1.4.2.2. Amerika'da İdeoloji..................................................................... 71

1.4.2.3. Amerika'da Siyasal Partiler......................................................... 73

1.4.2.4. Amerika'da Siyasal Partilerin Yapısı........................................... 76

1.4.2.5. Amerika Baskı Grupları.............................................................. 79

1.4.2.6. Amerika'da Siyasal Kurumlar..................................................... 81

a. Yürütme Gücü........................................................................ 83

aa. Beyaz Saray Bürosu.......................................................... 85

bb. Başkanın Seçimi............................................................... 85

b. Yasama Gücü......................................................................... 86

aa. Temsilciler Meclisi (The House of Representatives)......... 86

bb. Senato (The Senate).......................................................... 88

cc. Yasaların Yapılması.......................................................... 89

c. Yüksek Mahkeme.................................................................. 91

1.4.3. Fransa...................................................................................................... 93

1.4.3.1. Fransa'nın Sosyo-Ekonomik Yapısı....................... .■................ 94

1.4.3.2. Fransa'da Siyasal Düşünce Çokluğu........................................... 98

1.4.3.3. Fransa'da Siyasal Partiler........................................................... 101

a. Bir Halkçı Hareket İçin Birlik Partisi (UMP)....................... 102

aa. Yerel Komiteler............................................................... 104

bb. Kongre............................................................................ 104

cc. Hareketler........................................................................ 104

dd. Ulusal Konsey................................................................ 104

ee. Yönlendirme Komitesi ve Ulusal Sekreterler................... 105

ff. Siyasal Büro..................................................................... 105

gg. Genel Sekreter ve Genel Sekreter Yardımcısı................. 105

hh. Başkan ve Yetkili Başkan Yardımcısı............................. 105

b. Fransız Demokrasi İçin Birlik Partisi (UDF)....................... 105

aa. Konvansiyon................................................................... 106

bb. Ulusal Konsey................................................................ 106

cc. Siyasal Büro.................................................................... 107

dd. Yürütme Komitesi........................................................... 107

ee. Ulusal Tahkim ve Denetleme Komisyonu....................... 107

ff. Mali Gözetim Komitesi.................................................... 107

c. Sosyalist Parti....................................................................... 107

ç. Komünist Parti...................................................................... 110

d. Milliyetçi Cephe (FN).......................................................... 114

1.4.3.4. Fransa'da Siyasal Partilerin Bugünkü Durumu.......................... 115

a. Sol Partiler............................................................................ 116

b. Merkez Partiler..................................................................... 116

c. Sağ Partiler........................................................................... 117

ç. Diğerleri............................................................................... 117

1.4.3.5. Fransa Baskı Grupları............................................................... 118

a. İşveren Baskı Grupları......................................................... 118

b. Çiftçi Baskı Grupları............................................................ 118

c.İşçi Baskı Grupları............................................................... 119

aa. İş Genel Konfederasyonu............................................ t.. 120

bb. Fransız Demokratik İş Konfederasyonu......................... 120

cc. İşgücü.............................................................................. 121

dd. Milli Eğitim Federasyonu............................................... 121

1.4.3.6. Fransa'da Siyasal Kurumlar....................................................... 121

a. Yürütme Gücü...................................................................... 122

b. Yasama Gücü....................................................................... 126

aa. Ulusal Meclis.................................................................. 126

bb. Senato............................................................................. 127

c. Anayasa Konseyi ve Yüksek Mahkeme............................... 129

ç. Yüksek Adalet Divanı.......................................................... 131

İKİNCİ BÖLÜM SOSYALİST SİSTEMDEN BUGÜNE

2. Sosyalist Sistemdeki Değişim.............................................................................. 134

2.1. SSCB'den Rusya Federasyonu'na..................................................................... 135

2.2. Sosyalist Sistemde Sosyo-Ekonomik Yapı....................................................... 136

2.2.1. Toplumsal Mülkiyet............................................................................... 136

2.2.1.1. Devlet Mülkiyeti (Bütün Halkın Mülkiyeti)............................... 137

2.2.1.2.Kooperatif Kolhoz Mülkiyeti.................................................... 137

2.2.2.Planlama................................................................................................. 138

2.3. Sosyalist Sistemin İdeolojisi............................................................................. 139

2.3.1. Tarihi Maddecilik................................................................................... 140

2.3.2.Sınıf Çatışması....................................................................................... 141

2.3.3.Devletsiz Toplum................................................................................... 144

2.4. Sosyalist Sistemin Kurumlan............................................................................ 144

2.4.1. Tek Parti................................................................................................. 145

2.4.2. Tek Listeli Seçimler................................................................................ 148

2.4.3. Güçler Yoğunlaşması............................................................................. 149

2.5. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Dönemi............................................... 150

2.5.1.SSCB'de İdeoloji.................................................................................... 151

a. Lenin................................................................................... 151

b. Trotski................................................................................. 153

c. Stalin................................................................................... 153

ç. Hrusçov.............................................................................. 154

2.5.2.SSCB'de Parti ve Örgütü....................................................................... 156

2.5.3.SSCB'de Siyasal Kurumlar.................................................................... 158

a. Yüksek Sovyet.................................................................... 160

b. Prezidyum........................................................................... 160

c. Bakanlar Kurulu.................................................................. 160

2.5.4.SSCB'de Güçlerin Gerçek Dağılımı....................................................... 161

2.5.5.Gorbaçev'in İşbaşına Gelişi................................................................... 162

2.5.6.SSCB'nin Sona Ermesi.......................................................................... 163

2.6. Rusya Federasyonunun Doğuşu....................................................................... 165

2.6.1.Rusya'nın Sosyo-ekonomik Yapısı........................................................ 166

2.6.2.Rusya'da Siyasal Kurumlar.................................................................... 170

a. Anayasalar........................................................................... 170

aa. 1919 Anayasası................................................................. 170

bb. 1924 Anayasası................................................................. 171

cc. 1936 Anayasası................................................................. 171

dd. 1977 Anayasası................................................................. 171

ee. 1993 Anayasası................................................................. 172

b. Yürütme Gücü................. 172 aa. Rusya Federasyonu Başkanı 172

bb. Rusya Federasyon Başkanının Yetkileri.......................... 174

cc. Hükümet.......................................................................... 175

c. Yasama Gücü....................................................................... 175

aa. Yasama Meclisinin Yetkileri............................................ 176

bb. Yasama Organının Anayasayı Değiştirme Yetkisi.......... 177

ç. Yargı Gücü........................................................................... 177

2.7. Çin Halk Cumhuriyeti..................................................................................... 179

2.7.1. Çin'in Sosyo-Ekonomik Durumu.......................................................... 180

2.7.2. Çin'de İdeoloji........................................................................................ 187

a. Üç ve Beş Karşıt Kampanyası.............................................. 189

b. Yüz Çiçek Kampanyası........................................................ 190

c. Çin Komünist Partisi............................................................. 190

2.7.3.Çin'de Siyasal Gelişme.........................................................................

a. Kültür Devrimi (1966-1969)................................................ 194

b. İktidarın Güçlendirilmesi (1973-1976)................................ 194

c. Mao'dan Sonra Durum (1978-?)........................................... 195

ç. Yeni Çin (1978'den bugüne)................................................ 195

d. Hong Kong........................................................................... 197

e. Tayvan................................................................................... 198

2.7.4. Çin'de Siyasal Kurumlar.......................................................................

a. Ulusal Halk Meclisi.............................................................. 198

b. Devlet İşleri Kurulu.............................................................. 200

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

3. Hindistan.................................................................................................................. ²⁰²

3.1. Hindistan'ın Sosyo-ekonomik Yapısı.............................................................. 203

3.1.1.Hinduizm............................................................................................... 204

3.1.2. Kast Sistemi........................................................................................... 205

3.1.3. Yabancı Egemenliği............................................................................... 206

3.2. Hindistan'da Siyasal Partiler............................................................................ 207

3.2.1. Kongre Partisi........................................................................................ 208

3.2.2. Bhatiya Janata Partisi.............................................................................. 21²

3.2.3. Bahujan Samaj Partisi............................................................................ 213

3.2.4. Hindistan Komünist Partisi.................................................................... 213

3.2.5.Hindistan Komünist Partisi (Marksist).................................................. 214

3.2.6.Milliyetçi Kongre Partisi........................................................................ 215

3.3. Hindistan'da Siyasal Kurumlar........................................................................ 216

3.3.1. Yasama Gücü........................................................................................ 218

3.3.2. Yürütme Gücü....................................................................................... 220

3.3.3. Yargı Gücü............................................................................................ 222