Kişiler Hukuku (Gerçek ve Tüzel Kişiler)

KİŞİLER HUKUKU

GİRİŞ

1. Kişiler Hukukunun Anlamı ve Yeri 1
2. Kişi ve Kişilik Kavramı 1
3. a) Kişi 1
4. b) Kişilik 2
5. Kişiler Hukukuna İlişkin Mevzuat 3
6. Kişiler Hukukuna İlişkin Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararları 4
7. Kişiler Hukukuna Hâkim Olan Genel İlkeler 5
8. a) Eşitlik ilkesi 5
9. b) Özgürlük ilkesi 6
10. c) Kişiye saygı ve kişiliğin korunması ilkesi 6

BÖLÜM I

GERÇEK KİŞİLER

• 1. KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI VE SONA ERMESİ

1. KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI 7
2. Kişiliğin kazanılma anı 7
3. a) Tam olarak doğmak 7
4. b) Sağ olarak doğmak 8
5. Ceninin Durumu 10
6. a) Döllenme anne karnında ise 10
7. b) Döllenme anne rahmi dışında ise 14
8. Henüz Ana Rahmine Düşmemiş Olanların Hukuki Durumu 17
9. KİŞİLİĞİN SONA ERMESİ 17
10. Ölüm 17
11. a) Biyolojik ölüm 18
12. b) Beyinsel ölüm 18
13. c) İsteğe bağlı olarak ölümün sağlanması mümkün müdür? 21
14. Ölüme Bağlanan Hukuki Sonuçlar 22
15. Cesedin Durumu 25
16. Ölüm Karinesi 26
17. a) Uygulanma esasları 27
18. b) Ölüm karinesinin sonuçları 29
19. Gaiplik Kararı 29
20. a) Genel olarak 29
21. aa) Gaiplik kararı isteyebilmek için gerekli şartlar 30

aaa) Ortadan kaybolma            30

bbb) Kaybolan kimsenin ölümü kuvvetli şekilde olası

görünmelidir    30

ccc) Belirli süreler geçmiş olmalıdır       31

1. bb) Gaiplik kararı istemeye yetkili olanlar 32
2. cc) Gaiplik kararı vermeye yetkili ve görevli mahkeme 33
3. dd) Mahkemece uygulanacak usul 33
4. ee) Gaiplik kararı ve sonuçları 34

aaa) Miras Hukukuna ilişkin sonuçlar     35

bbb) Aile Hukukuna ilişkin sonuçlar       37

1. ff) Gaiplik kararının hükümsüzleşmesi 38
2. b) Özel olarak 39

III. SAĞLIĞIN VE ÖLÜMÜN İSPATI         39

1. Genel Kural 39
2. İspat Kuralları 40
3. a) Doğum ve ölümün ispatı 40
4. b) Kayıt bulunmadığı durumda ispat 40
5. c) Birlikte ölüm karinesi 41

• 2. HAK EHLİYETİ

1. ANLAMI 43
2. HAK EHLİYETİNİN TEMEL İLKELERİ 43

III. HAK EHLİYETİNİN SINIRLANDIĞI HALLER                 45

1. Yaş 45
2. Cinsiyet 46
3. Evlilik 47
4. Yabancılık 48
5. Ayırt Etme Gücüne (Temyiz Kudretine) Sahip Bulunmayanların

Durumu                49

6. Akıl Hastalığı 50
7. Haysiyetsiz Hayat ve Mahkûmiyet 50
8. Yabancı Hukukun Uygulanması 50

• 3. FİİL EHLİYETİ

1. KAVRAM 51
2. FİİL EHLİYETİNİN ÇEŞİTLİ GÖRÜNÜMLERİ 52
3. Hukuka Uygun Fiillerde Fiil Ehliyeti 52
4. a) Hukuki işlemlerde 52
5. b) Hukuki işlem benzerlerinde ve yöneltilmesi gerekli irade beyanlarına

muhatap olma 53

1. c) Maddi fiiller 54
2. d) Usuli işlem ehliyeti 54
3. Hukuka Aykırı Fiiller Açısından Fiil Ehliyeti 55

III. TAM FİİL EHLİYETİ İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR              55

1. Ayırt Etme Gücü (Temyiz Kudreti) 56
2. a) Kavram 56
3. b) Akla uygun biçimde davranabilme yeteneği 57
4. c) Akla uygun biçimde davranmayı engelleyen sebepler 59
5. aa) Yaş küçüklüğü 59
6. bb) Akıl hastalığı 60
7. cc) Akıl zayıflığı 61
8. dd) Sarhoşluk 62
9. ee) Benzer sebepler 62
10. d) Ayırt etme gücünün göreceliği 63
11. e) İspat yükü 66
12. Ergin Olmak 69
13. a) Normal erginlik 69
14. b) Evlenme sonucu ergin olma 70
15. c) Mahkeme kararı ile ergin kılınma (kazaî rüşt) 72
16. aa) Aranan şartlar 72

aaa) On beş yaşın tamamlanmış olması  72

bbb) Küçüğün isteğinin bulunması         73

ccc) Küçük velâyet altında ise, velisinin rızasının alınmış olması         73

ddd) Çocuk vesayet altında ise, vesayet ve denetim makamının

izninin alınmış olması     74

eee) Erginlik kararının küçüğün menfaatine uygun olması    74

1. bb) Karar ve etkisi 75
2. Kısıtlı Olmamak 76
3. a) Kısıtlama sebepleri 76
4. aa) Akıl hastalığı veya akıl zayıflığı 77
5. bb) Savurganlık, alkol veya uyuşturucu bağımlılığı, kötü yaşama tarzı,

kötü yönetim            78

1. cc) Bir yıl veya daha uzun süreli hapis cezasına mahkûmiyet 79
2. dd) İlgilinin talebi 80
3. b) Kısıtlamanın etkisi 80
4. c) Danışman atanması 81
5. TAM EHLİYET ŞARTLARINDAKİ EKSİKLİKLERİN ETKİSİ 82
6. Ayırt Etme Gücünün Bulunmaması 82
7. Ergin Olmamak 82
8. Kısıtlı Olmak 83
9. Kendisine Danışman Atananlar 83
10. EHLİYET AÇISINDAN KİŞİLERİN SINIFLANDIRILMASI 84
11. Tam Ehliyetliler 84
12. Tam Ehliyetsizler 84
13. a) Genel olarak  84
14. b) İşlem ehliyeti açısından tam ehliyetsizlerin durumu 85
15. aa) Tam ehliyetsizin işlemlerinin hükümsüzlüğü kuralı 85
16. bb) Kesin hükümsüzlük kuralının istisnaları 89

aaa) İradeden bağımsız doğan hukuki sonuçlar      89

bbb) Ayırt etme gücünden yoksun olan kimsenin yaptığı evlilik           90

ccc) Ayırt etme gücüne sahip olmayan kimsenin ölüme bağlı

tasarrufları       90

ddd) Hükümsüzlüğü ileri sürmenin hakkın kötüye kullanılmasını

oluşturması      90

eee) Geçersiz hizmet sözleşmesinin tarafı olması  91

1. cc) Tam ehliyetsizin temsil edilmesi  91

aaa) Genel olarak     91

bbb) Kişiye sıkı sıkıya bağlı haklar         91

1. dd) Sorumluluk ehliyeti açısından tam ehliyetsizlerin hukuki durumu 94

aaa) Genel olarak     94

bbb) Hakkaniyet sorumluluğu                 95

ccc) Geçici olarak ayırt etme gücünü kaybedenlerin durumu                96

ddd) Borca aykırı davranışlar  97

3. Sınırlı Ehliyetsizler 97
4. a) Genel olarak 97
5. b) Hukuki işlem ehliyeti açısından sınırlı ehliyetsizlerin durumu 99
6. aa) Yasal temsilcinin rızasına bağlı işlemler 99

aaa) Genel olarak     99

bbb) Rızanın kim tarafından verileceği  101

ccc) Rızanın verilme zamanı, şekli ve kapsamı      102

ddd) Rızanın hükmü                105

eee) Sınırlı ehliyetsizin kendisini tam ehliyetli gibi göstermesi             106

1. bb) Sınırlı ehliyetsizlerin, yasal temsilcinin rızasına bağlı olmadan

yapabileceği işlemler               107

aaa) Şahsen kullanılacak haklar              107

bbb) Karşılıksız kazanmalar    110

ccc) Sınırlı ehliyetsizin temsilci olabilmesi            111

ddd) Ehliyetin genişlediği durumlar        112

1. cc) Sınırlı ehliyetsizlerin hiç yapamayacakları işlemler 113
2. dd) Sınırlı ehliyetsizlerin temsil edilmesi 113
3. b) Sınırlı ehliyetsizlerin hukuka aykırı fiillerinden sorumluluğu 114
4. Sınırlı Ehliyetliler 114

• 4. KİŞİSEL DURUM

1. GENEL BAKIŞ 117
2. KİŞİNİN ADI 118
3. Genel Bilgiler 118
4. Adın Çeşitleri 119
5. a) Soyadı 119
6. b) Öz ad 120
7. c) Müstear ad (takma ad, mahlâs, pseudonyme) 120
8. d) Lakap 121
9. e) Ticaret unvanı 121
10. f) Diğer mesleki, soyluluk işareti vb. unvanlar 121
11. g) İnternet ortamında kullanılan adlar 122
12. Adın Kazanılması 122
13. a) Soyadının kazanılması 122
14. aa) Soy bağı yoluyla 123

aaa) Evlilik içi doğan çocuk    123

bbb) Evlilik dışı doğan çocuk  123

ccc) Boşanan anne küçük çocuğun soyadını değiştirebilir mi?              124

1. bb) Evlenme yoluyla 126

aaa) MK m. 187 ve yargı kararları          126

bbb) Boşanan eşin soyadı        129

1. cc) Evlat edinilme yoluyla 129
2. dd) İdari karar ile 130
3. ee) Soyadı seçme yoluyla 130
4. b) Öz adın kazanılması 130
5. aa) Evlilik içi çocuk için 130
6. bb) Evlilik dışı doğan çocuk için 131
7. cc) Ana-babası bilinmeyen çocuklar için 132
8. c) Müstear adın kazanılması 132
9. d) Lakabın kazanılması 132
10. Adın Değiştirilmesi 132
11. a) Adın değişmezliği kuralı 133
12. b) Ad değişikliğini haklı kılan sebepler 133
13. aa) Ad ve soyadının değiştirilmesi 133
14. bb) Küçük çocuğun soyadının değiştirilmesi 136
15. cc) Anne baba adının değiştirilmesi 137
16. c) Usul 138
17. d) Adın değiştirilmesine itiraz 140
18. e) Adın değiştirilmesinin sonuçları 141
19. Ad Üzerindeki Hakkın Korunması 141
20. a) Adın kullanılmasının çekişmeye meydan vermesi halinde koruma 142
21. b) Adın haksız kullanılması halinde koruma 142
22. c) Kişiliği koruyan davalardan yararlanma 143

III. HISIMLIK                 143

1. Kavram 143
2. Kan Hısımlığı 144
3. a) Anlamı 144
4. aa) Üstsoy-altsoy hısımlığı 144
5. bb) Yansoy hısımlığı 144
6. b) Hısımlık derecesi 145
7. c) Kan hısımlığına bağlanan hukuki sonuçlar 145
8. aa) Evlenme yasağı 145
9. bb) Dernekte oy kullanma yasağı 146
10. cc) Vasi olmada 146
11. dd) Mirasçılık 146
12. ee) Nafaka ödeme yükümlülüğü 146
13. ff) Tanıklıktan kaçınma 146
14. gg) Hâkimin davaya bakma yasağı ve davaya bakmaktan

kaçınabilmesi           146

3. Kayın Hısımlığı 146
4. a) Anlamı 146
5. b) Kayın hısımlığının derecesi 147
6. c) Kayın hısımlığının hukuki sonuçları 147
7. Evlât Edinmeden Doğan Hısımlık 148
8. YERLEŞİM YERİ 149
9. Kavram ve Önemi 149
10. Yerleşim Yerinin Gerekliliği İlkesi ve Yerleşim Yerinin Çeşitleri 150
11. a) İsteğe bağlı yerleşim yeri 150
12. aa) Oturulan yer 150
13. bb) Oturulan yerde sürekli kalma-yerleşme-niyeti 151
14. b) İtibari yerleşim yeri 155
15. c) Yasal yerleşim yeri 155
16. aa) Velayet altındaki çocuklar 156
17. bb) Vesayet altındaki kimseler 158
18. Yerleşim Yeri Adresi 159
19. Yerleşim Yerinin Tekliği İlkesi 160
20. KİŞİSEL DURUM SİCİLLERİ 160
21. Anlamı ve Düzenleniş Tarzı 160
22. Nüfus Hizmetleri Teşkilatı 162
23. Nüfus Kütükleri ve Tutulması 162
24. a) Aile kütüğü 163
25. b) Özel kütükler 163
26. aa) Doğum kütüğü 163
27. bb) Ölüm kütüğü 164
28. cc) Evlenme kütüğü 164
29. dd) Boşanma kütüğü 165
30. ee) Kayıt düzeltmeleri kütüğü 165
31. ff) Diğer kişisel durum değişiklikleri kütüğü 165
32. gg) Yabancılar kütüğü 165
33. Sicili Tamamlayıcı Kayıtlar ile Kişisel Durum Değişikliklerinin Kütüğe

İşlenmesi              165

5. Kütükteki Yanlışın Düzeltilmesi 166
6. Nüfus Kütüklerine İlişkin İlkeler 170
7. a) Sicil kayıtlarının bütünlüğü ilkesi 170
8. b) Kamuya kapalılık (gizlilik) ilkesi 170
9. c) Nüfus kayıtlarının ispat gücü 171
10. Kişisel Durum Kütüklerini Tutan Memurların Sorumluluğu  171

• 5. KİŞİLİĞİN KORUNMASI

1. GENEL OLARAK KİŞİLİK VE KİŞİLİĞİN KORUNMASI  173
2. KİŞİLİK HAKLARININ NİTELİKLERİ 175

III. KİŞİLİK HAKKININ KAPSAMI            178

1. Genel Olarak 178
2. Kişilik Hakkının Konusu Olan Değerler 179
3. a) Ad 179
4. b) Hayat, sağlık ve vücut tamlığı 180
5. aa) Tıbbi müdahaleler 183
6. bb) Organ ve doku nakli 186
7. cc) Cinsel faaliyete ilişkin müdahaleler 189

aaa) Üreme faaliyetleri            189

bbb) Cinsiyet değişikliği          191

1. c) Faaliyet ve yaşamını düzenleme özgürlüğü 193
2. d) Haysiyet ve onur 195
3. e) Resim ve ses 204
4. f) Kişinin sırları 207
5. g) Özel hayat 208
6. KİŞİLİĞİN KORUNMASI YOLLARI 214
7. Kişiliğin Hukuki İşlemle Saldırıya Karşı Korunması 216
8. a) MK m. 23’ün kapsamı 216
9. b) MK m. 23 hükmünün uygulanma alanı 219
10. aa) MK m. 23/f. 1 ve 23/f. 3 219
11. bb) MK m. 23/f. 2 220

aaa) Genel olarak                 220

bbb) Ekonomik özgürlüğe ilişkin kişilik hakkının MK m. 23/f. 2

ile korunması               221

1. c) MK m. 23/f. 1 ve f. 2’ye aykırılığın yaptırımı 225
2. Kişiliğin Haksız Fiil Teşkil Eden Saldırılara Karşı Korunması 228
3. a) İlke 228
4. b) Hukuka aykırılık  229
5. c) Hukuka aykırılığı kaldıran sebepler 230
6. aa) Kişilik hakkı zedelenen kimsenin rızası (mağdurun rızası) 230

aaa) Genel olarak     230

bbb) Tıbbi müdahalelerde rıza (onay)     232

ccc) Diğer haller       236

1. bb) Üstün nitelikte özel yarar 237

aaa) Mağdura ait üstün özel yarar           238

bbb) Üçüncü kişiye ait üstün özel yarar  240

ccc) Faile ilişkin üstün özel yarar            240

1. cc) Üstün nitelikte kamu yararı 241
2. dd) Kanunun verdiği yetki 259

aaa) Genel olarak     259

bbb) Dilekçe hakkının ya da hak arama yetkisinin kullanılması            259

ccc) TBMM üyelerinin dokunulmazlıkları             260

ddd) Meşru müdafaa                261

1. d) Kişilik haklarına saldırılan kişiye tanınan dava hakları 261
2. aa) Genel olarak 261
3. bb) Davacı ve davalı sıfatı 263
4. cc) Davalar 266

aaa) Saldırıya son verilmesi davası         266

bbb) Saldırı tehlikesinin önlenmesi davası             268

ccc) Saldırının hukuka aykırılığının tespiti davası                  270

ddd) Maddi tazminat davası     273

eee) Manevi tazminat davası  275

fff) Saldırıdan elde edilen kazancın verilmesi davası             282

1. dd) Kişilik hakkına hukuka aykırı saldırı sebebiyle açılacak dâvalarda

yetkili mahkeme       284

BÖLÜM II

TÜZEL KİŞİLER

• 1. GİRİŞ

1. TÜZEL KİŞİ KAVRAMI 289
2. TÜZEL KİŞİLİK KAZANILMASININ KOŞULLARI 290
3. Örgütlenme Unsuru 290
4. Sürekli Amaç Unsuru 291
5. Bağımsızlığa Hukuken İmkân Verilmesi 291

III. TÜZEL KİŞİLİĞİN NİTELİĞİ                292

1. Farazi Kişilik Teorisi 293
2. Gerçek Kişilik Teorisi 293
3. Amaç (Gaye) Kişiliği Teorisi ve Soyutlama Teorisi 294
4. TÜZEL KİŞİLERİN ÇEŞİTLERİ 295
5. Kamu Hukuku Tüzel Kişileri 296
6. Özel Hukuk Tüzel Kişileri 297
7. a) Kazanç paylaşmak amacı güden tüzel kişiler 297
8. b) Kazanç paylaşmak amacı gütmeyen tüzel kişiler 297
9. Kamu İktisadi Teşebbüsleri 298
10. TÜRKİYE'DE TÜZEL KİŞİLERİN DÜZENLENİŞ TARZI 299
11. TÜZEL KİŞİLERDE “ARADAN SIZMA” VEYA “PERDENİN

KALDIRILMASI” TEORİSİ  300

• 2. TÜZEL KİŞİLERE İLİŞKİN GENEL KURALLAR

1. TÜZEL KİŞİNİN KURULUŞU 303
2. Çeşitli Kuruluş Sistemleri 303
3. a) Serbest kuruluş sistemi 303
4. b) İzin sistemi 303
5. c) Tescil sistemi 304
6. Türkiye’de Yürürlükte Olan Sistem 304
7. TÜZEL KİŞİLERİN HAK EHLİYETİ 307
8. Sadece Gerçek Kişilere Özgü Olan Haklar 308
9. Sadece Tüzel Kişilere Özgü Olan Haklar 309
10. Hem Gerçek Kişilerin Hem Tüzel Kişilerin Yararlanacağı Haklar 309
11. a) Malvarlığı haklarında 310
12. aa) İntifa hakkı 310
13. bb) Oturma hakkı 311
14. cc) Mirasçı olma ve miras bırakma 311
15. dd) Alacak ve borç sahibi olma 311
16. b) Zilyetlik 311
17. c) Kişisel haller bakımından 312
18. aa) Ad 312
19. bb) Yerleşim yeri (İkametgâh) 312
20. cc) Uyrukluk 313
21. dd) Kişiliğin korunması 314

III. TÜZEL KİŞİLERİN FİİL EHLİYETİ     316

1. Genel Bakış 316
2. Tüzel Kişilerde Fiil Ehliyetinin Başlangıcı ve Fiil Ehliyetsizliği 317
3. Tüzel Kişilerin Organları 318
4. a) Organ kavramı  318
5. b) Organ, temsilci ve yardımcı kişi  320
6. c) Organ çeşitleri  322
7. aa) Karar organı – Yürütme organı 322
8. bb) Zorunlu organ – İhtiyarî organ 322
9. cc) İç organ – Dış Organ 322
10. dd) Fert organ – Kurul organ 323
11. ee) Resmi organ – Fiili organ – Görünüşte organ 323
12. Organın Fiilinin Tüzel Kişiye İzafesi 324
13. a) Hukuki işlemler açısından 324
14. b) Hukuka aykırı fiiller açısından 325
15. aa) Organın borca aykırı davranışı 325
16. bb) Organın haksız fiili 326
17. TÜZEL KİŞİLERİN SONA ERMESİ 330
18. Tasfiye 330
19. Tahsis (Özgüleme) 332

• 3. DERNEKLER

1. GİRİŞ 335
2. DERNEK KAVRAMI VE ÇEŞİTLERİ 338
3. Kavram 338
4. Çeşitleri 338
5. a) Ticari işletme işleten ve işletmeyen dernekler 339
6. b) Alelâde dernekler – Kamuya yararlı dernekler 340
7. c) Dernekler–Üst kuruluş (Dernek birlikleri: federasyonlar,

konfederasyonlar)           342

III. DERNEKLERDE ÜYE UNSURU          343

1. Dernek Üyeliği 343
2. Üyelik Şartları 345
3. a) Normal üyelik için aranan şartlar 346
4. aa) Kamu hizmeti görevlilerinin derneklere üye olmaları 346
5. bb) Çocuk derneklerine üyelik 346
6. cc) Yabancıların derneklere üye olmaları 347
7. dd) Tüzükte belirlenmiş olan şartlar 347
8. b) Kurucu üyelik için aranan şartlar 347
9. aa) Fiil ehliyetine sahip olmak 348
10. bb) Dernekler Kanunu m. 3/f. 2'de sayılanlardan olmamak 348
11. cc) Çocuk derneklerinde 348
12. Üyelik Sıfatının Kazanılması 348
13. Üyeliğe Bağlı Hak ve Yükümlülükler 351
14. a) Üyelik hakları 351
15. aa) Katılma hakları 352

aaa) Oy hakkı           352

bbb) Genel kurulu toplantıya davet ettirme hakkı  353

ccc) Genel kurul toplantısında gündeme ek madde koydurma

hakkı                 354

1. bb) Yararlanma hakları 354
2. cc) Koruma hakları 355

aaa) Derneğin amacını koruma hakkı      355

bbb) Şikâyet hakkı  355

ccc) İstifa (dernekten çekilme) hakkı      356

ddd) İtiraz hakkı       356

1. b) Üyelik yükümlülükleri 360
2. aa) Sadakat yükümlülüğü 361
3. bb) Ödenti (aidat) ödeme borcu 361
4. cc) Derneğin amacına uygun davranmak 363
5. Üyelik Sıfatının Sona Ermesi 364
6. a) Üyelik sıfatının kendiliğinden sona ermesi 364
7. b) Üyenin dernekten çekilmesi (istifa) 365
8. c) Üyenin dernekten çıkarılması (ihraç)  365
9. aa) Çıkarma sebepleri 366

aaa) Çıkarma tüzükte düzenlenmişse      366

bbb) Çıkarma hakkında tüzükte hiçbir hüküm öngörülmemişse            367

1. bb) Dernekten çıkarılan üyenin itiraz hakkı 367

aaa) Çıkarma sebepleri tüzükte düzenlenmemişse                  367

bbb) Çıkarma sebepleri veya çıkarma tüzükte düzenlenmişse               368

1. d) Üyelik sıfatının sona ermesinin sonuçları 370
2. DERNEKTE AMAÇ (GAYE) UNSURU 370
3. Kavram 370
4. Amacın, Kanuna ve Ahlâka Aykırı Olmaması 371
5. a) Genel olarak 371
6. b) Çocuk dernekleri için sınırlandırılmış amaçlar 372
7. c) Amacın imkânsız olmaması 372
8. DERNEĞİN TÜZEL KİŞİLİĞİ  373
9. Derneğin Kuruluşu 373
10. a) Tüzüğün hazırlanması 374
11. aa) Tüzük kavramı 374
12. bb) Tüzüğün içeriği 374
13. b) Tüzüğün idareye verilmesi 375
14. c) Kurulmaları ve faaliyetleri izne bağlı dernekler 377
15. d) Kuruluşa etkili olmayan düzen hükümleri 377
16. aa) Kuruluş bildirisi ve tüzüğün incelenmesi  377
17. bb) İlk genel kurul toplantısı 378
18. cc) Dernek kütüğüne kayıt 378
19. Derneğin Organları 378
20. a) Genel kurul 379
21. aa) Genel kurulun toplanması 380

aaa) Olağan toplantı                 380

bbb) Olağanüstü toplantı          380

1. bb) Çağrı usulü 382
2. cc) Toplantı yeter sayısı 382
3. dd) Toplantı yeri 383
4. ee) Toplantının yapılış usulü 383
5. ff) Gündem ve genel kurulun yetkileri 384
6. gg) Genel kurulda karar alınması 384
7. b) Yönetim kurulu 385
8. aa) Yönetim kurulunun oluşumu ve görevinin sona ermesi 385
9. bb) Yönetim kurulunun görev ve yetkileri 386
10. c) Denetim kurulu 387
11. Derneğin Faaliyeti 389
12. a) Faaliyeti kısıtlayıcı ve yasaklayıcı hükümler 389
13. b) Kolluk kuvvetlerinin dernek faaliyetlerine müdahale yetkisi 391
14. Derneğin Devlet Tarafından Denetlenmesi  392
15. Derneğin Sona Ermesi 393
16. a) Sona erme şekli 393
17. aa) Derneğin kendi kendini feshetmesi 393
18. bb) Derneğin kendiliğinden sona ermesi (infisah; kendiliğinden

dağılmış sayılma)     394

aaa) Derneğin aciz haline düşmesi          394

bbb) Yönetim kurulunun tüzüğe göre kurulmasına imkan

kalmaması        395

ccc) Genel kurulun toplanması için gerekli yeter sayının

bulunmaması yüzünden olağan genel kurul toplantısının

üst üste iki defa yapılamaması        395

ddd) Derneğin amacının gerçekleşmesi veya gerçekleşmesinin

imkansızlaşması veya şartların kaybolması  396

eee) İlk genel kurul toplantısının yapılmaması ve zorunlu

organların kurulmaması  396

fff) Sürenin dolması                 396

1. cc) Derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi  397

aaa) Derneğin amacının kanuna yahut ahlâka aykırı hale

gelmesi (MK m. 89)               397

bbb) Kuruluştaki kanuna aykırılık ve eksikliklerin

giderilmemesi         397

ccc) Suç sebebiyle derneğin kapatılması       399

1. b) Sona ermenin sonuçları 400

• 4. VAKIF

1. GİRİŞ 403
2. VAKIF KAVRAMI 406

III. VAKFIN ÇEŞİTLERİ              407

1. Yeni Vakıflar 407
2. Kamuya Yararlı Vakıflar 407
3. Çalıştırılanlara ve İşçilere Yardım Vakıfları 410
4. a) İki taraflı (katılmalı), çalıştırılanlara ve işçilere yardım vakıfları  412
5. b) Tek taraflı, çalıştırılanlara ve işçilere yardım vakıfları 413
6. c) Ortak esaslar 413
7. Aile Vakıfları 413
8. Mazbut Vakıflar 414
9. Mülhak Vakıflar 415
10. Cemaat Vakıfları 416
11. Esnaf Vakıfları 418
12. VAKIFTA MAL UNSURU 418
13. Tahsis Edilecek Malvarlığı Değerleri 418
14. Vakfedilen Malın Değiştirilmesi 421
15. MALIN USULÜNE GÖRE BELİRLİ VE SÜREKLİ BİR AMACA TAHSİSİ

(VAKIF KURMA İŞLEMİ)  422

1. Amaç (Gaye) 423
2. a) Amaç kanuna, ahlâka ve milli menfaatlere aykırı olmamalıdır 426
3. b) Amaç imkânsız olmamalıdır 426
4. c) Amaç belirli olmalıdır 429
5. d) Amaç devamlı olmalıdır 430
6. Malvarlığının Tahsisi 430
7. Vakıf Kurma İşlemi 431
8. a) Vakıf kurma işleminin şekli 431
9. aa) Sağlıkta vakıf kurma 431
10. bb) Ölüme bağlı tasarrufla vakıf kurma 432
11. b) Vakıf kurma işleminde ehliyet 432
12. aa) Sağlıkta vakıf kurma 433
13. bb) Ölüme bağlı tasarrufla vakıf kurma 433
14. c) Vakıf kurma işleminin içeriği 433
15. d) Vakıf kurma işleminin geri alınması 436
16. e) Mirasçıların ve alacaklıların itiraz hakkı 437
17. VAKIFTA TÜZEL KİŞİLİK UNSURU 437
18. Tüzel Kişiliğin Kazanılması 437
19. a) Tescil 437
20. b) Mahkeme siciline tescilin hukuki sonuçları 441
21. aa) Tüzel kişiliğin kazanılması 441
22. bb) Vakfın tahsis olunan malları ve hakları kazanması 441
23. Vakfın Yönetimi ve Örgütü 443
24. a) Genel olarak 443
25. b) Örgütün tamamlattırılması 445
26. c) Yönetimin değiştirilmesi 446
27. d) Yönetim organlarının görevleri 447
28. e) Vakıf yöneticilerinde aranan nitelikler ve yöneticilerin yönetimden

uzaklaştırılmaları            450

1. f) Görevden alınmanın sonuçları  453
2. Vakıf Senedinin Değiştirilmesi 453
3. Vakıfların Uluslararası Faaliyetleri ve Şube, Temsilcilik ve İrtibat

Bürosu Açmaları                  456

5. Yurt Dışındaki Vakıfların Türkiye’deki Faaliyetleri 456
6. Vakfın Denetimi 457
7. a) Genel olarak 457
8. b) İktisadi işletme ve iştiraklerin denetimi 460
9. Vakfın Sona Ermesi 461
10. a) Vakfın kendiliğinden sona ermesi (vakfın dağılması) 461
11. aa) Vakıf senedindeki hüküm dolayısıyla sona erme 462
12. bb) Kanun gereğince sona erme 462
13. b) Vakfın mahkeme kararı gereği sona ermesi (vakfın dağıtılması) 464
14. aa) Amacın kanuna aykırı olması 464

1. c) Alacaklıların veya saklı pay sahibi mirasçıların itirazı üzerine sona

erme                465

8. Vakfın Sona Ermesinin Sonuçları 466
9. a) Tasfiye 466
10. b) Tahsis 466
11. c) Sona eren vakfın kaydının silinmesi ve ilân edilmesi 467

Yararlanılan Eserler        469