Muhammed Hamidullah Han'ın İstanbul Seyahatnamesi'nde Türkiye ve İstanbul

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ ....................................................................... VII

İÇİNDEKİLER .............................................................. IX

GİRİŞ............................................................................ 1

KÜLTÜRLERİN YAYILMASINDA SEYAHATNAMELERİN YERİ ............................................................................. 4

URDUCA SEYAHATNAMELERİN EDEBİ, KÜLTÜREL VE TARİHİ ÖNEMİ ........................................................ 7

URDU DİLİNDE SEYAHATNAME YAZIMI ....................... 9

SİR SEYYİD AHMED HAN VE EĞİTİM HAREKETİNİN URDUCA SEYAHATNAMELERİN GELİŞİMİNE KATKISI 12

XIX. YÜZYILDA OSMANLI DEVLETİ ............................. 13

II. ABDÜLHAMİD’İN PANİSLAMİZM POLİTİKASI ........... 16

TÜRKLERİN HİNT ALT KITASI İLE İLGİLİ YAZDIĞI SEYAHATNAMELER .................................................... 18

TÜRKİYE İLE İLGİLİ URDUCA YAZILAN SEYAHATNAMELER .................................................... 21

İSTANBUL’A DAİR YAZILAN SEYAHATNAMELER VE ÖZELLİKLERİ ............................................................. 24

HAMİDULLAH HAN’IN İSTANBUL SEYAHATNAMESİ .... 29

I. BÂB ........................................................................ 34

İSKENDERİYE’DEN İZMİR’E KADAR DENİZ YOLCULUĞU .............................................................. 34

Seyahatin Başlangıcı ve Mısır’dan Ayrılış ................. 34

II. BÂB ....................................................................... 36

İZMİR’İN DURUMU VE MİDİLLİ ADASINA DOĞRU YOLCULUK ................................................................. 36

İzmir Şehrine Yolculuk ............................................ 37

İzmir Hakkında Genel Bilgiler .................................. 39

İzmir Şehri’nin Kervan Köprüsü ve Surları ............... 44

İzmir’de İnançlar ..................................................... 48

Midilli Adası’na Genel Bir Bakış ve Konstantinapolis’e Doğru Deniz Yolculuğu ............................................ 50

III. BÂB ...................................................................... 61

KONSTANTİNİYYE ....................................................... 61

Konstantiniyye ........................................................ 62

Konstantinopolis’in Ünlü Bölgeleri ve Padişah ile Görüşme ................................................................. 71

İslambol (İstanbul) ............................................... 71

Galata ................................................................. 72

Pera .................................................................... 74

Türkiye Sadrazamı (Cumhurbaşkanı) ile Görüşme 76

IV. BÂB ...................................................................... 78

KONSTANTİNİYYE’NİN CAMİLERİ ................................ 78

Konstantinopolis Camileri ....................................... 79

Ayasofya Camii .................................................... 80

Eyüp (Sultan) Camii ............................................ 84

Fatih Camii ......................................................... 86

Bayezid (Beyazıt) Camii ........................................ 87

Sultan I. Selim (Yavuz Selim) Camii ..................... 88

Şahzade (Mehmet) Camii ..................................... 89

Süleymaniye Camii .............................................. 91

Ahmediye Camii .................................................. 93

Selamlık ve Cuma Namazı ................................... 95

Sultan-ı Azam’ın Huzuruna Kabul ....................... 99

V. BÂB ..................................................................... 103

ESKİ YAPILAR VE KONSTANTİNAPOLİS MAHKEMELERİ GEZİSİ ............................................ 103

Topkapı Sarayı .................................................. 104

Binalar .............................................................. 108

Eski Saraylar ..................................................... 108

Sulh Hane ......................................................... 109

Ağaian-ı Bîrun (Beylerbeyi Dış Avlusu) ............... 111

Ağaian-ı Enderûn (Harem Dairesi) ...................... 111

Bâb-ı Saadet (Saadet Kapısı) .............................. 112

Hazine-i Şahî (Krallık Hazinesi) .......................... 112

Şahî (Krallık) Harem Sarayı ................................ 113

Ağaian-ı Bîrun ve Ağaian-ı Enderûn ................... 113

Bostancıbaşı ...................................................... 113

İstanbul’daki Adliyeler ve Modern Üniversite ...... 114

VI. BÂB .................................................................... 117

BOĞAZİÇİ İLE BİRLİKTE ASYA KITASI SEYAHATİ ..... 117

Boğaz Turu........................................................ 118

Çinili Camii ....................................................... 119

Cami-i Mescid ................................................... 119

Bulgurlu Dağı .................................................... 119

Üsküdar (Skutari) .............................................. 120

Kuzguncuk ........................................................ 120

Beylerbeyi (Hilerbi) ............................................ 120

Kandilli ............................................................. 121

Vaniköy ............................................................. 121

Beykoz .............................................................. 121

Yûşa Tepesi (Cebel Şeyatin)................................ 122

Anadolu Kavağı ................................................. 122

Hayreddin Paşa Türbesi ..................................... 124

Çırağan Sarayı................................................... 125

Hamidiye Camii ................................................. 125

Yeni Valide Camii (Pertevniyal Valide Sultan Camii) ............................................................... 126

Bebek ................................................................ 126

Robert Koleji ...................................................... 127

Emirgan ............................................................ 127

İstinye Boğazı .................................................... 128

Yeniköy ............................................................. 128

Tarabya ............................................................. 128

Büyükdere ........................................................ 129

Riva .................................................................. 130

VII. BÂB ................................................................... 131

DOLMABAHÇE SARAYI VE DİĞER YERLERİN TURU, İSTANBUL’DAN AYRILIŞ ............................................ 131

Dolmabahçe Sarayı ............................................ 132

Yıldız Sarayı ...................................................... 134

Konstantiniyye’den Ayrılış .................................. 138

SONUÇ ..................................................................... 139

KAYNAKÇA ............................................................... 143