Milletlerarası Tahkimde Hakem Tayini Usulü

Tahkim, devlet yargılamasına alternatif olan bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Bu doğrultuda, tahkimin uyuşmazlık çözüm yolu olarak tercih edilme sebeplerinden biri de tahkimde iradilik ilkesidir. Söz konusu ilke, bir izdüşümünü de tahkim yargılamalarında hakemlerin seçiminin yapılması bakımından bulmaktadır. Hakemlerin seçimi uyuşmazlığın taraflarınca, uyuşmazlığın taraflarınca seçilen üçüncü bir kişi ya da kurum tarafından veya devlet mahkemeleri eliyle gerçekleştirilebilir. Uyuşmazlığın tarafları arasında bir hakem seçimi anlaşmasının mevcut olup olmaması ve mevcut ise bu anlaşmanın icra kabiliyeti hakemlerin tayininde yol gösterici olmaktadır. Hakem tayini konusunda farklı milli hukuklar ve farklı kurumsal tahkim merkezi kuralları kimi zaman benzer kimi zaman ise farklı düzenlemelere sahiptir. Bu çalışmanın amacı, milletlerarası tahkimde hakem tayin edilirken başvurulabilecek farklı usuller hakkında bilgi vermek ve söz konusu usullerin uygulanma biçimini ilgili hukuki düzenlemeler ve mahkeme kararları ışığında incelemektir.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER

Giriş
Birinci Bölüm
Hakemlerin Doğrudan Taraflarca Seçilmesi
1. Hakem Seçiminde İrade Serbestisi
1.1. Taraf İradesinin Önemi
1.2. Hakem Seçimi Anlaşmalarının Geçerliliği
1.3. Hakem Seçimi Anlaşmalarının Patolojik Nitelik Taşıması
2. Hakem Seçimi Görüşmeleri
3. Tek Hakem veya Başhakem Seçimi
3.1. Genel Olarak
3.2. Başhakem Seçiminde Taraf Hakeminin Rolü
4. Taraf Hakemi Seçimi
5. Çok Taraflı Tahkim
6. Tarafların Taraf Hakemi Seçimini Yapmaması

İkinci Bölüm
Hakemlerin Üçüncü Kişiler Ya Da Kurumlar Tarafından Seçilmesi
1. Tarafların Atama Makamını Seçme Serbestisi
1.1. Atama Makamı Olarak Tahkim Merkezleri
1.2. Atama Makamı Olarak Diğer Kişi ve Kurumlar
1.3. Hakem Atamak Üzere Belirlenen Kişi ya da Kurumun Mevcut Olmaması veya Hakem Tayin Etme Görevini Kabul Etmemesi
2. Başlıca Tahkim Kuralları'nda Hakem Tayini ve Atama Makamı Konularına İlişkin Düzenlemeler
2.1. İstanbul Tahkim Merkezi (ISTAC) Tahkim Kuralları
2.2. İstanbul Ticaret Odası Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi (İTOTAM) Tahkim Kuralları
2.3. Milletlerarası Ticaret Odası (MTO) Tahkim Kuralları
2.4. Singapur Uluslararası Tahkim Merkezi (SIAC) Kuralları
2.5. Londra Uluslararası Tahkim Mahkemesi (LCIA) Kuralları
2.6. Amerikan Tahkim Birliği (AAA) Kuralları
2.7. UNCITRAL Tahkim Kuralları
3. Farklı Tahkim Kurallarının Değerlendirilmesi

Üçüncü Bölüm
Hakemlerin Devlet Mahkemeleri Tarafından Seçilmesi
1. Devlet Mahkemelerinin Tahkim Yargılamasına Desteği
2. Hakemin Mahkemece Atanmasının Mümkün Olduğu Haller
2.1. Hakem Seçimine Dair Bir Anlaşmanın Mevcut Olmaması
2.2. Tarafların veya Taraf Hakemlerinin Kararlaştırılan Atama Yöntemini Gerçekleştirmemesi
2.3. Tarafların Seçtiği Atama Kişisi veya Kurumunun Hakem Seçimini Hiç veya Süresi İçinde Yapmaması ya da Yapamayacak Olması
2.4. Tarafların Seçtiği Hakemin Görevini Yerine Getirmekten İmtina Etmesi veya Görevini Yerine Getiremeyecek Olması
2.5. Tarafların Hakem Ataması için Devlet Mahkemelerini Tercih Etmesi
3. Hakem Ataması Prosedürü
4. Hakem Tayini Talebine Karşılık Tahkim Anlaşmasına İtiraz Edilmesi
5. Devlet Mahkemelerinin Hakem Atamasında Yetkisi
6. Hakem Atamasının Mahkemece Yapılmasının Olumlu ve Olumsuz Yönleri

Dördüncü Bölüm
Aksak Hakem Heyeti ve Yeniden Hakem Atanması
1. Aksak (Truncated) Hakem Heyeti
1.1. Hakem Heyetinin Eksik Üyeli Olması
1.2. Tahkim Kurallarında Aksak Hakem Heyeti
2. Yeniden Hakem Atanması
2.1. Hakemin Çekilmesi ve Azli
2.2. Hakemin Reddi
2.3. Hakemin Ölümü
2.4. Yeniden Hakem Atanmasında Usul
2.5. Hakem Değişiminden Önce Yapılan Usuli İşlemlerin Geçerliliği
Sonuç

Kaynakça