^{Geleneksel ve Veri Güdümlü Ekonomilerde}Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması

AB ve Türk rekabet hukukunda hâkim durumun kötüye kullanılması yasaklanmıştır. Yasağın uygulanmasında hâkim durum kavramının tanımlanması ve her somut olay özelinde hâkim durumun tespiti belirleyici etkiye sahiptir. Hâkim durumun tespiti ilgili pazarın tanımlanmasını gerektirmektedir. İlgili pazarın sınırları, ilgili ürün pazarı ve coğrafi pazar olarak tespit edilirken bazı hallerde dönemsel değişiklikler de dikkate alınmaktadır. İlgili teşebbüslerin pazar payları, rakiplerinin sayısı, alıcı gücü, pazara giriş ve pazardaki büyüme engelleri ise hâkim durumun tespitinde başvurulan ölçütler olarak karşımıza çıkmaktadır. AB'nin sahip olduğu uluslarüstü yapı gereği yasağın uygulanmasında hâkim durumun mevcudiyetinin yanı sıra, üye devletler arası ticarete etki koşulu da gözetilmektedir. Birlik'in uluslarüstü yapısından doğan bu gibi farklılıklar dışında, AB ve Türk rekabet hukukunda yasağın kapsamı ve uygulanması genel olarak paralellik göstermektedir.

 

İçinde bulunduğumuz dijital çağda veri güdümlü ekonomilerin rekabet hukukunun alanına girmesi, yasağın uygulamasında her iki hukuk düzeninde de ilgili pazarın tanımlanmasından, hâkim durumun tespitinde başvurulacak ölçütlere kadar pek çok alanda yeni bir bakış açısı geliştirilmesini gerektirmiştir. Eserde; geleneksel pazarlarda hâkim durumun kötüye kullanılması yasağının uygulanmasından doğan ve süregelen tartışmaların yanı sıra, veri güdümlü ekonomilerin getirdiği yenilik ve değişikliklere odaklanılmakta, bu odaktan hareketle; "sıfır fiyat ekonomisi", "çok taraflı platformlar", "verilere erişim", "veri taşınabilirliği ve birlikte işlerliği" gibi öne çıkan kavramlar rekabet hukuku boyutuyla ele alınmaktadır.