^{Temel Kavramlar, Kurallar ve Kurumlar}Türk Yargı Sistemi Dersleri 2.BASKI

Toplumun olduğu her yerde hukuk da vardır. Nitekim bu olguyu Romalı hukukçular : ''Ubi societas ibi jus'' yani “nerede toplum varsa, orada hukuk da vardır” sözüyle ifade etmişlerdir. Kuşkusuz yaptırımı devlet gücüyle korunan en etkili toplumsal düzen kurallarından olan hukukun olduğu yerde, hukuki anlaşmazlıkların yargısal yöntemlerle çözüme kavuşturulmasını ifade eden yargı işlevi de söz konusu olacaktır. Kurumsal siyasi iktidarın yani devlet olgusunun görüldüğü andan itibaren kurumsal bir yargı sistemi de kaçınılmaz olarak ortaya çıkacaktır.

Kuvvetler ayrılığı ilkesine dayalı modern hukuk devletlerinde yargı, yasama ve yürütme yanında ayrı bir erktir. Kuvvetler ayrılığı ilkesi temel olarak yargının yasama ve yürütmeden ayrı olmasını ifade eder.

Yargı erkinin hukuk devleti açısından taşıdığı büyük önem onun örgütlenmesi, işleyişi ve işlevinin, yargısal aktörler yanında kamuoyu tarafından da bilinmesini ve iyi anlaşılmasını gerekli kılmaktadır.

Türk yargı sisteminin temel ilkeleri ve bazı önemli kurumları Anayasa’da yer almakta olup, bu konular Anayasa Hukuku Dersinde de ele alınmaktadır. Ancak sistemin en kapsamlı bölümü yargısal makamların kuruluş kanunları başta olmak üzere kanunlarla düzenlenmiştir. Çünkü yürürlükteki Anayasamız 142.maddesinde, mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişi ve yargılama usullerinin kanunla düzenleneceğini hüküm altına almıştır. Bu durum Türk yargı sisteminin hukuk öğretiminde sistematik ve bütüncül bir yaklaşımla ele alınmasını gerektirmektedir.

Üniversitelerimizde, özellikle hukuk fakülteleri ile adalet meslek yüksekokullarında genelde seçimlik olarak Yargı Örgütü, Yargı Hukuku, Türk Yargı Sistemi gibi isimler altında konu ve kapsam olarak benzer dersler yer almaktadır. Bu dersler, öğrencilere yargı erkinin işlevi, ilkeleri ve örgütlenmesine ilişkin temel bilgileri vermeyi amaçlamaktadır.

Kitap, farklı isimler taşısa da özü ve konusu itibariyle aynı olan söz konusu dersleri alan öğrencilerimizin güncel ders notu ihtiyacını karşılamak için kaleme alınmıştır. Kitapta Türk yargı sisteminin ilkeleri, kaynakları, unsurları, kurumsal yapısı ve aktörleri, Ankara Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi 2. Sınıfta verdiğimiz dönemlik Türk Yargı Sistemi Dersi deneyimi ışığında, sistematik ve didaktik biçimde genel hatları ile ele alınmaktadır.

Kitabın ekler bölümünde ise, ilk olarak yargı mevzuatında yer alan temel kavramların tanımlarını içeren bir sözlüğe, ikinci olarak karşılaştırmaya imkân vermek için Türk ve Fransız anayasalarının yargıya ilişkin hükümlerine üçüncü olarak da kitaptaki bilgilerin somut mahkeme kararları üzerinden pekiştirilmesi için örnek Yargıtay, Danıştay ve Anayasa Mahkemesi kararlarına yer verilmiştir.

Kitabın ilaveli ve güncel 2. Baskısının da ilk baskısı gibi genç hukukçu adaylarının Türk yargı sistemini, onun beklenen çıktısını oluşturan adaletle ilişkisi içinde anlama ve kavrama konusunda yararlı bir başlangıç oluşturmasını temenni ederim.